Trách nhiệm là một thuật ngữ phổ biến trong mọi lĩnh vực của đời sống. Sống và làm việc có trách nhiệm được xem là thước đo cho sự trưởng thành và chín chắn của con người. Vậy trách nhiệm là gì? Làm sao để trở thành một người sống có trách nhiệm? Bài viết dưới đây của Muaban.net sẽ giúp các bạn giải đáp những thắc mắc về trách nhiệm cùng những vấn đề có liên quan.
I. Tìm hiểu trách nhiệm là gì?
1. Trách nhiệm là gì?
Trách nhiệm là nhiệm vụ mà mỗi người cần phải thực hiện và phải có ý thức đối với những việc làm đó. Trách nhiệm được đánh giá là một nhiệm vụ cao cả, đồng thời nó sẽ giúp chúng ta rất nhiều trong quá trình làm việc, giao tiếp và các mối quan hệ xã hội.
Khi sống có trách nhiệm, con người sẽ luôn chủ động trong mọi việc, tự tin phát triển năng lực bản thân. Ngoài ra, người sống có trách nhiệm luôn sẵn sàng đứng ra gánh vác trách nhiệm về những hành động mình gây ra. Họ không đổ lỗi, đùn đẩy trách nhiệm cho người khác vì thế họ được mọi người tin tưởng và trọng dụng trong nhiều việc.
2. Phân loại trách nhiệm
Tùy vào hoàn cảnh, trường hợp cụ thể mà trách nhiệm ở mỗi người là khác nhau. Trong đó, có 3 loại trách nhiệm chính, gồm:
- Trách nhiệm chủ động: Có thể hiểu đơn giản đây là việc thực hiện trách nhiệm của bản thân một cách tự giác, xuất phát từ ý thức, suy nghĩ bên trong cá nhân mỗi người. Thực hiện trách nhiệm chủ động nghĩa là bạn nhận thức được bản thân mình cần làm gì và sẽ phải đưa ra quyết định như thế nào. Với loại trách nhiệm này, bạn luôn sẵn sàng gánh chịu những hậu quả có thể xảy ra.
- Trách nhiệm thụ động: Đây được hiểu là việc bạn thực hiện trách nhiệm nhưng có sự tác động, can thiệp từ các yếu tố bên ngoài không xuất phát từ mong muốn, ý thức nội tại. Chẳng hạn như việc bạn bè, đồng nghiệp khuyến khích bạn làm điều gì đó nhằm thực hiện trách nhiệm.
- Trách nhiệm giả tạo: Đây là loại trách nhiệm thực hiện trên danh nghĩa, còn suy nghĩ bên trong thì hoàn toàn không muốn, tuy có nhiều vướng mắc nhưng buộc phải thực hiện vì một lý do nào đó.
>>> Tham khảo thêm: Tự học là gì? 9 phương pháp tự học hiệu quả cho người đi làm
II. Lý do chúng ta cần phải sống có trách nhiệm là gì?
Lối sống có trách nhiệm đóng vai trò cực kì quan trọng trong công việc và cuộc sống thường ngày. Trách nhiệm là yếu tố cơ bản hình thành nên động lực cá nhân, rộng hơn nữa là sự tin tưởng, gắn kết yêu thương giữa con người với con người.
1. Trong công việc
1.1 Thúc đẩy bản thân đạt được mục tiêu
Bạn đã hoạch định sẵn mục tiêu hoàn hảo trong đầu, nhưng khó tránh khỏi cảm giác chán nản và muốn bỏ cuộc. Khi đứng trước những thử thách và trở ngại, bạn luôn cần nguồn động lực mạnh mẽ để giúp bạn hoàn thành chặng đường còn đang dang dở cũng như tìm ra cách thức giải quyết tốt nhất.
Đáng mừng là tinh thần trách nhiệm chính là đòn bẩy mạnh mẽ nhất. Bởi những người đề cao tinh thần trách nhiệm sẽ luôn thiết lập kế hoạch rõ ràng, đặt ra những thứ tự ưu tiên cũng như bám sát mục tiêu. Hơn nữa, thói trì hoãn hay hưởng thụ không bao giờ được phép xuất hiện trong hành trình chinh phục mục tiêu của họ.
1.2 Nhận được sự tin tưởng
Người có trách nhiệm luôn đảm bảo mọi nhiệm vụ được giao sẽ được hoàn thành xuất sắc, dù cho đó là nhiệm vụ nhỏ nhất. Biểu hiện của người sống có trách nhiệm là luôn có mặt tại văn phòng làm việc, các cuộc hẹn đúng giờ và không bao giờ làm chậm tiến độ công việc. Chính vì lý do này, mọi người xung quanh luôn dành cho họ sự tín nhiệm cao và đề cử để họ phụ trách những nhiệm vụ lớn lao.
1.3 Ảnh hưởng tích cực đến đồng đội, tổ chức của bạn
Mỗi thành viên trong tổ chức làm việc có trách nhiệm sẽ mang lại hiệu quả và năng suất làm việc của một tổ chức, doanh nghiệp được nâng cao hơn. Hơn bao giờ hết khi các thành viên có thể lan tỏa tinh thần trách nhiệm cho nhau thì tập thể đó sẽ trở nên vững chắc bội phần, hợp tác để cùng nhau chinh phục mọi mục tiêu.
Đừng cho rằng bạn chỉ nên tập trung vào mục tiêu của cá nhân và việc cống hiến trách nhiệm trong các hoạt động chung của tập thể là không hề quan trọng. Vì làm như vậy là bạn đã nhận thức sai về tinh thần trách nhiệm và ý thức làm việc nhóm. Sẽ rất khó để những đồng nghiệp xung quanh đánh giá cao về bạn và điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp của chính bạn.
| Tham khảo thêm các tin đăng về việc làm ngay tại website của Muaban.net |
2. Trong cuộc sống đời thường
Bên cạnh việc nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công việc, bạn cũng cần ý thức được tầm quan trọng của trách nhiệm trong cuộc sống đời thường.
2.1 Trách nhiệm với chính bản thân
Để đạt được những điều mình mong muốn, các bạn phải không ngừng nỗ lực để tích lũy những bài học kinh nghiệm quý báu. Trong hành trình tự phát triển bản thân, các bạn sẽ phải đối mặt với những hậu quả mình gây ra, kể cả những sai lầm. Việc sống có trách nhiệm với bản thân chính là chìa khóa thành công, khiến cuộc sống của bạn trở nên ý nghĩa.
2.2 Trách nhiệm với gia đình
Gia đình là nơi con người sinh ra và lớn lên, gia đình cũng là những người thân đã luôn bên cạnh cùng đồng hành với sự phát triển của mỗi người. Trách nhiệm với gia đình ở đây có thể hiểu đơn giản là mang lại niềm vui cho gia đình, gạt bỏ mọi lo lâu cũng như làm tròn chữ hiếu. Hơn nữa, trách nhiệm với gia đình còn là việc chăm sóc, phụng dưỡng cho mái ấm gia đình.
2.3 Trách nhiệm với xã hội
Xã hội là nơi con người có thể sống và phát triển về mọi mặt. Biểu hiện của sống có trách nhiệm với xã hội thể hiện ở tích cực tham gia các hoạt động vì cộng đồng, tôn trọng tuân thủ pháp luật, không thực hiện những hành vi sai trái gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người khác. Hãy nhớ rằng khi bạn sống có trách nhiệm với xã hội tức là bạn đã góp phần xây dựng một cộng đồng tốt đẹp, ý nghĩa hơn.
>>> Tham khảo thêm: Sở đoản là gì? Những sở đoản thường gặp ở ứng viên
III. Biểu hiện của người sống có tinh thần trách nhiệm là gì?
Như đã nêu trên, trách nhiệm là điều vô cùng quan trọng đối với mỗi người trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Vậy bạn có phải là người sống có trách nhiệm hay không? Những biểu hiện của người sống có trách nhiệm là gì?
1. Luôn biết coi trọng thời gian
Một người đề cao tinh thần trách nhiệm thì sẽ luôn ý thức được vấn đề về sự tuyến tính của thời gian. Điều này thể hiện ở việc họ biết cách quản lý thời gian của mình một cách khôn ngoan nhất. Đối với họ, thời gian là hữu hạn nên họ luôn biết cách sử dụng thời gian vào những mục đích hợp lý. Nếu bạn sử dụng thời gian vào những việc vô bổ thì ắt sẽ khó mà gặt hái được thành công.
2. Biết thừa nhận những lỗi lầm, sai trái
Với những người sống có trách nhiệm, thay vì trốn chạy lỗi lầm hay đổ lỗi cho người khác, họ sẵn sàng nhận lỗi và sửa chữa sai trái của chính mình. Điều này không đáng hổ thẹn ngược lại còn giúp họ phát triển bản thân tốt hơn. Mỗi một sai lầm trong quá khứ sẽ trở thành bài học vô giá giúp chúng ta ngày càng cải thiện bản thân mình hơn nữa.
3. Không than thở hay đổ lỗi cho hoàn cảnh
Than thở, kêu ca quá nhiều, hay đổ lỗi cho người khác, đổ lỗi hoàn cảnh,… không giúp con người ta thay đổi được tình trạng tồi tệ ngay trước mắt trái lại đây chính là những biểu hiện của việc sống thiếu tinh thần trách nhiệm. Thay vì than thở, kêu ca về cuộc sống, những người đề cao tinh thần trách nhiệm sẽ tự tìm ra phương án để giải quyết và khắc phục các vấn đề.
4. Biết cách lập kế hoạch, chủ động trong mọi vấn đề
Khi sống có trách nhiệm, bạn sẽ mong muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ, từ đó đặt ra mục tiêu và chuẩn bị kế hoạch rõ ràng. Khi ưu tiên trách nhiệm lên hàng đầu, bạn sẽ làm việc một cách cẩn trọng nhằm tránh những mắc sai phạm dẫn đến nhiều rắc rối khác. Vì lẽ đó, những người sống có trách nhiệm sẽ luôn chủ động trong mọi hoàn cảnh để đảm bảo mọi thứ được hoàn thành tốt nhất.
5. Luôn biết cách để tập trung
Khi bạn làm bất kỳ công việc gì, sự tập trung chính là yếu tố diệu kì mang lại hiệu suất làm việc rất cao. Những người biết cách đặt ra cho mình một mục đích khi làm việc và tập trung 100% để hoàn thành nó đó cũng chính là một trong những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm cao.
IV. Làm sao để trở thành người sống có trách nhiệm?
Tinh thần trách nhiệm đóng vai trò thiết yếu trong đời sống bởi nó vừa là yếu tố giúp con người tự rèn luyện và phát triển bản thân đồng thời góp phần giúp cho cộng đồng xã hội thêm ý nghĩa và tích cực hơn. Vậy cách để trở thành người có trách nhiệm là gì?
1. Học cách thực hành có kỷ luật
Kỷ luật là yếu tố tiên quyết cho lối sống có trách nhiệm ở mỗi người. Tức là bạn cần học cách nhận biết đầu việc mình cần làm gồm những nhiệm vụ gì? Thứ tự thực hiện các công việc đó ra sao và thời gian để hoàn thành chúng là bao lâu?…
Nghe thoáng qua thì có vẻ quá nghiêm khắc song nó lại vô cùng cần thiết, đảm bảo cuộc sống và công việc của bạn trở nên có nguyên tắc, lề lối hơn. Để rèn luyện được tính kỷ luật, các bạn cần hoạch định mục tiêu rõ ràng và hơn hết là trang bị cho mình một tinh thần tự giác, ý chí kiên trì bền bỉ.
2. Học cách để giải quyết các vấn đề khó khăn
Trong cuộc sống, khó mà tránh khỏi những trắc trở ập đến, để trở thành một người sống có trách nhiệm, bạn cần học cách tự xử lý những vấn đề nan giải đó. Bất cứ khi nào vấp ngã, những người ngay tức khắc cuống cuồng tìm kiếm sự giúp đỡ, than thở, trì hoãn,… thì khả năng cao là người đó thiếu tinh thần trách nhiệm.
Đứng trước những khủng hoảng đó, bạn cần giữ bình tĩnh nhìn nhận nguyên nhân vấn đề nhằm định hướng cách thức xử lý phù hợp. Hãy nhớ rằng thất bại chính là bài học quý báu để phát triển bản thân bạn toàn diện hơn.
3. Học cách quản lý vấn đề tài chính
Thực tế đã chứng minh rằng những người quản lý tài chính tốt nhiều khả năng là những người sống đề cao tinh thần trách nhiệm. Việc có thể quản lý tốt thu chi, lên danh sách những thứ cần mua cụ thể, khoa học thì chắc chắn người đó sẽ có lối nhận thức tốt về cuộc sống. Đây được xem là một biểu hiện rõ rệt thường xuất hiện ở những người sống có trách nhiệm hiện nay.
4. Nghiêm túc tiếp nhận những lời phê bình, góp ý
Vì con người không ai là hoàn hảo cả nên sẽ có lắm lúc chúng ta thể hiện những điều khiến mọi người xung quanh chưa thật sự hài lòng. Đối với những người sống có trách nhiệm, các bạn cần học cách tự đánh giá bản thân, tiếp nhận ý kiến, lời phê bình mang tính xây dựng từ mọi người. Từ đó, tiếp thu và sửa chữa nhằm tránh mắc lỗi tương tự trong tương lai đồng thời giúp bản thân tiến bộ hơn qua từng ngày.
5. Tuyệt đối không trì hoãn
Người sống không có trách nhiệm luôn tìm mọi cách để trì hoãn nhiệm vụ được phân công. Nếu bạn muốn sống có trách nhiệm thì hãy tránh xa thói trì hoãn ngay bây giờ. Người mà hết lần này đến lần khác trì hoãn, chậm trễ trong mọi việc thì rất khó để tiến xa trên con đường sự nghiệp cũng như trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
V. Những câu nói hay nhất về tinh thần trách nhiệm cuộc sống
1. Những người hạnh phúc nhất trên thế giới là những người cảm thấy cực kỳ tuyệt vời về chính mình, và đây là sản phẩm tự nhiên của việc chấp nhận toàn bộ trách nhiệm về mọi phần trong cuộc đời mình. (Brian Tracy)
2. Tôi tin rằng tôi không chịu trách nhiệm cho ý nghĩa hay sự vô nghĩa của đời, nhưng tôi phải chịu trách nhiệm với điều tôi làm cho cuộc đời tôi. (Hermann Hesse)
3. Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác. (Les Brown)
VI. Tổng kết
Mong rằng qua những chia sẻ của Muaban.net, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về khái niệm trách nhiệm là gì cũng như nhiều vấn đề xoay quanh thuật ngữ trách nhiệm. Từ đó, hãy luôn nỗ lực học hỏi, trau dồi phẩm chất để duy trì hoặc trở thành một người sống có trách nhiệm bạn nhé! Đừng quên theo dõi Muaban.net để đọc thêm những thông tin hữu ích về việc làm bạn nhé.
- Quyết đoán là gì – Phẩm chất quan trọng của nhà lãnh đạo
- Tự lập là gì? Vai trò và ý nghĩa của tự lập trong cuộc sống
- Tham vọng là gì? Có tốt không? Làm sao để tiết chế
