Bằng cử nhân là gì? 4 loại bằng cử nhân thông dụng nhất hiện nay

Bằng cử nhân dùng để minh chứng và ghi nhận kết quả của sự nỗ lực của sinh viên sau khi tốt nghiệp chương trình Đại học. Vậy bằng cử nhân là gì? Gồm có những loại nào? Hãy theo dõi bài viết của Muaban.net dưới đây để có câu trả lời nhé.

I. Bằng cử nhân là gì?

Bằng cử nhân (Bachelor’s degree) là loại bằng thuộc văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho những người đã hoàn thành chương trình đào tạo ở bậc Đại học thuộc các ngành học khác nhau. Theo đó thì thời gian đào tạo để được cấp bằng cử nhân sẽ tùy thuộc vào từng lĩnh vực và trình độ của sinh viên theo học. Bằng cử nhân sẽ được xếp loại theo GPA (Grade Point Average) – Điểm trung bình các môn học trong cả chương trình đào tạo. 

Ở Việt Nam, bằng cử nhân sẽ được cấp cho sinh viên tốt nghiệp đại học các ngành khoa học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên, luật, sư phạm, kinh tế; tương ứng với danh hiệu cử nhân kinh tế, cử nhân khoa học, cử nhân luật… 

II. Các loại bằng cử nhân

Mỗi quốc gia đều có những quy định về bằng cử nhân khác nhau. Nhưng hầu như ở các nước trên thế giới đều phân loại bằng cử nhân theo 3 nhóm như sau:

• Bachelor of Art (BA): BA là loại bằng cử nhân cấp cho sinh viên đã hoàn tất chương trình học các ngành như lịch sử, văn học, khoa học xã hội, tôn giáo, ngoại ngữ,…

• Bachelor of Science (B.S): Bachelor of Science là bằng cử nhân cấp cho sinh viên hoàn tất chương trình đào tạo chuyên ngành đối với các ngành học như khoa học công nghệ, khao học máy tính, hóa sinh,…

• Bachelor of Fine Art (BFA): BFA là bằng cử nhân có nhiều gần giống với Bachelor of Science (B.SS). Theo đó, bằng BFA được cấp cho những sinh viên hoàn thành các chương trình học chuyên sâu tại một số lĩnh vực nghệ thuật như vũ đạo, ca hát, điêu khắc, diễn xuất,…

Trong 3 loại bằng cử nhân kể trên thì bằng Bachelor of Art (BA) và Bachelor of Science (B.S) là 2 loại bằng phổ biến nhất hiện nay.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách viết khóa luận tốt nghiệp “cực chuẩn”

III. Ý nghĩa của bằng cử nhân. Lợi ích khi sở hữu văn bằng này

Bằng cử nhân là tấm bằng rất danh giá, đây là mơ ước của tất cả sinh viên từ trước khi bước chân vào cửa Đại học. Khi sở hữu trong tay tấm bằng cử nhân, bạn sẽ nhận được các lợi ích tuyệt vời sau:

1. Chứng nhận đã hoàn thành chương trình đào tạo một chuyên ngành

Chỉ những sinh viên nào đủ điều kiện mới được sở hữu bằng cử nhân của một chuyên ngành. Đối với tấm bằng cử nhân thì bạn không cần phải giải thích trình độ bản thân đến đâu, hay là bạn đã từng học những gì. Bởi đây là minh chứng ghi nhận xác thực về những kiến thức và kỹ năng khi bạn vượt qua rất nhiều tiêu chuẩn khó khăn của chuyên ngành để có thể tốt nghiệp.

Vì vậy khi có được bằng cử nhân, các cơ hội việc làm trong tương lai của chuyên ngành cũng mở rộng hơn rất nhiều.

2. Mở rộng cơ hội thăng tiến trong công việc

Sở hữu tấm bằng cử nhân trong tay, cơ hội việc làm không chỉ được mở rộng hơn với bạn mà đây còn là tiền đề của sự thăng tiến trong tương lai. Điều này không thể hiện rõ khi ở giai đoạn đầu của công việc nhưng khi ở những thời điểm quyết định thì yếu tố chuyên môn được đặt lên trên hết, người có bằng cử nhân sẽ có nhiều lợi thế hơn.

Tuy vậy, chúng ta không nên quá phụ thuộc vào tấm văn bằng này bởi vì học tập là một quá trình dài. Bằng cử nhân chỉ là bằng chứng cho thành tựu tại một thời điểm nhất định, nên nếu bạn ngừng cố gắng và không rèn luyện ngay sau khi nhận bằng thì mọi kiến thức và kĩ năng sẽ dần mất đi sẽ gây khó khăn rất nhiều ở tương lai.

3. Là tiền đề để có thể học lên các bậc cao hơn

Bằng cử nhân chính là điều kiện bắt buộc nếu bạn có ý định tiếp tục học các bậc cao hơn hay nghiên cứu chuyên sâu hơn về chuyên ngành. Vì vậy, nếu bạn thực sự yêu thích một chuyên ngành nào đó thì hãy cố gắng nỗ lực ngay từ lúc còn trên giảng đường đại học, sau khi tốt nghiệp Đại học và cả trong quá trình học nghiên cứu chuyên sâu sau này.

Bằng cử nhân là loại văn bằng có giá trị giúp cho bạn nâng cao cơ hội trong học tập, nghiên cứu chuyên sâu và cả trong công việc sau này. Vì thế, ngay từ hôm nay hãy có cho mình những định hướng nghiêm túc trong khoảng thời gian học Đại học để có thể nhận được những kết quả tích cực cùng với nhiều hy vọng trong tương lai.

>>> Xem thêm: MBA là gì? Liệu cơ hội nghề nghiệp có rộng mở hơn khi bạn có bằng MBA?

IV. Điều kiện được cấp bằng cử nhân

Sau khi tìm hiểu bằng cử nhân là gì? Ý nghĩa của bằng cử nhân ra sao? Tiếp theo Muaban.net sẽ nói về những điều kiện để được cấp bằng. Thực tế, không phải chỉ đỗ Đại học và hoàn tất tất cả các môn trong chương trình đào tạo là có thể nhận bằng cử nhân. Để được cấp bằng cử nhân thì sinh viên đang theo học các chuyên ngành cần phải đáp ứng đủ các điều kiện như sau:

• Hoàn thành hết chương trình đào tạo bậc Đại học: Không còn môn nợ, không có môn chưa đạt, không đủ điểm rèn luyện, thiếu tín chỉ,…
• Đạt tiêu chuẩn đầu ra của trình độ đào tạo theo quy định: Thường là chuẩn đầu ra về Ngoại ngữ và Tin học. Với chuẩn đầu ra là ngoại ngữ, các trường thường sử dụng kết quả của những chứng chỉ khác nhau như Toeic, Ielts,…
• Hoàn thành những trách nhiệm, nghĩa vụ của sinh viên đối với chuyên ngành cũng như trường Đại học: nghĩa vụ trả phí các loại học liệu, tài liệu, học phí…

V. Hệ thống văn bằng theo Luật giáo dục Việt Nam

Hiện nay, theo quy định của Luật giáo dục Việt Nam thì văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân gồm:

• Bằng tốt nghiệp trung học cơ sở: Để được trao bằng tốt nghiệp trung học cơ sở thì người học bắt buộc phải hoàn thành chương trình giáo dục trung học cơ sở trong 4 năm học, từ lớp 6 đến hết lớp 9. Học sinh vào học lớp 6 phải hoàn thành hết chương trình tiểu học. Tuổi của học sinh bắt đầu vào vào học lớp 6 là 11 tuổi và sẽ được tính theo năm.

• Bằng tốt nghiệp trung học phổ thông: Giáo dục trung học phổ thông sẽ được thực hiện trong 3 năm học, từ lớp 10 đến hết lớp 12. Học sinh bắt đầu vào học lớp 10 buộc phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở. Tuổi để bắt đầu vào học lớp 10 là 15 tuổi và sẽ được tính theo năm.

• Bằng tốt nghiệp trung cấp: Trung cấp là chương trình đào tạo đứng sau bậc cao đẳng và đại học trong hệ thống giáo dục của Việt Nam. Bằng trung cấp sẽ được cấp sau khi đã hoàn thành chương trình đào tạo ở bậc trung cấp. Thông thường bằng trung cấp được chia thành 2 loại là trung cấp nghề và trung cấp chuyên nghiệp. 
• Bằng tốt nghiệp cao đẳng.
• Bằng cử nhân.
• Bằng thạc sĩ: Được cấp sau khi hoàn thành chương trình đào tạo thạc sĩ. Tại Việt Nam có rất nhiều chương trình học thạc sĩ được công nhận bởi Bộ Giáo dục và Đào tạo do các trường đại học trong nước hoặc các chương trình liên kết giữa các trường đại học với nước ngoài.
• Bằng tiến sĩ: Để được cấp bằng tiến sĩ, phải có kiến thức chuyên sâu về một đề tài khoa học. Phải hoàn thành luận án tiến sĩ từ 3 – 5 năm, tùy vào điều kiện của nghiên cứu sinh. Bằng tiến sĩ được cấp sau khi hoàn thành luận án tiến sĩ và được ủy ban luận án phê duyệt.
• Văn bằng trình độ tương đương.

>>> Xem thêm: Có nên học cao đẳng không? Học Cao đẳng có tương lai không?

VI. So sánh bằng cử nhân với một số loại bằng khác

1. Sự khác nhau giữa bằng cử nhân và bằng đại học

Theo Khoản 2, điều 12, Luật giáo dục 2019 quy định:

• Văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân gồm bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, bằng tốt nghiệp trung cấp, bằng tốt nghiệp cao đẳng, bằng cử nhân, bằng thạc sĩ, bằng tiến sĩ và văn bằng trình độ tương đương.

Bên cạnh đó, Điều 38, Luật giáo dục đại học 2012 cũng đã quy định: 

• Văn bằng giáo dục đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân bao gồm bằng cử nhân, bằng thạc sĩ, bằng tiến sĩ và văn bằng trình độ tương đương

Như vậy, dựa vào thông tin từ các điều luật đã kể trên, có thể kết luận rằng bằng cử nhân chính là bằng được cấp do cơ sở giáo dục đại học cấp cho sinh viên đã đủ điền kiện và hoàn thành tốt nghiệp ở trình độ đại học. Do vậy có thể khẳng định bằng cử nhân chính là bằng đại học.

2. Sự khác nhau giữa bằng cử nhân và bằng cử nhân thực hành

Theo Thông tư số 10 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã quy định rằng bằng “cử nhân” sẽ được cấp cho những người đã hoàn thành chương trình đại học, còn đối với danh hiệu “cử nhân thực hành” sẽ dành cho người học ở các ngành nghề khoa học xã hội, tự nhiên, nhân văn, danh hiệu “kỹ sư thực hành” dành cho người học các ngành thuộc lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật.

Danh hiệu này dùng để khẳng định và tôn vinh người tốt nghiệp trình độ Cao đẳng có năng lực hay khả năng thực hành nghề nghiệp ở các trình độ cử nhân hoặc kỹ sư. Danh hiệu này không hề gây khó khăn cho người học sau khi tốt nghiệp mà còn có thể làm tăng thêm giá trị đối với người học ở trình độ Cao đẳng.

3. Sự khác nhau giữa bằng cử nhân và bằng kỹ sư

Bằng cử nhân sẽ được cấp khi đã hoàn thành chương trình học, hoàn tất các chứng chỉ cần thiết theo quy định. Đây là văn bằng chung dành cho tất cả lĩnh vực học của sinh viên.

Bằng kỹ sư sẽ được cấp cho sinh viên thuật chuyên ngành kỹ thuật. Để nhận được bằng kỹ sư, sinh viên cần phải trải qua các đợt thực hành đồ án tại trường đại học. Đây là bằng dành cho sinh viên các khối chuyên về lĩnh vực kỹ thuật.

Khác biệt rõ rệt của 2 loại văn bằng này chính là bằng cử nhân sẽ được cấp cho toàn bộ sinh viên học ở bất cứ trường đại học và bất cứ chuyên ngành nào, còn bằng kỹ thuật sẽ được cấp cho sinh viên học chuyên ngành về kỹ thuật. Thời gian để sinh viên hoàn thành chương trình học và nhận bằng cử nhân là khoảng 4 năm, thường sẽ nhanh hơn so với bằng kỹ tư – khoảng 5 năm hoàn thành chương trình học.

VII. Một số câu hỏi thường gặp về bằng cử nhân

1. Ai là người có thẩm quyền cấp bằng cử nhân?

Văn bằng giáo dục đại học do hiệu trưởng trường đại học, giám đốc đại học, viện trưởng viện nghiên cứu khoa học giám đốc học viện được phép đào tạo và cấp văn bằng ở các trình độ tương ứng cấp.

2. Thời hạn cấp bằng cử nhân là bao lâu?

Thời hạn cấp bằng cử nhân đúng theo quy định là trong vòng 30 ngày, kể từ thời điểm nhận được quyết định tốt nghiệp. Trong thời gian khi chờ bằng sau tốt nghiệp, người học sẽ được trao bằng tốt nghiệp tạm thời để có thể phục vụ cho những kỳ thi hay các đợt tuyển dụng quan trọng,…

3. Mất bằng cử nhân đại học có xin cấp lại được không?

Theo quy định bằng cử nhân chỉ được cấp một lần và không được cấp lại. Trừ các trường hợp văn bằng hay chứng chỉ đã cấp nhưng phát hiện lỗi viết sai do lỗi của cơ quan có thẩm quyền cấp văn bằng hoặc chứng chỉ thì cơ quan cấp văn bằng, chứng chỉ đó có trách nhiệm phải cấp lại bản chính văn bằng, chứng chỉ (Theo Điều 18 thông tư 21/2019/TT-BGDĐT).

Như vậy nghĩa là trường hợp bạn bị mất bằng cử nhân thì sẽ không được cơ quan có thẩm quyền cấp lại bản gốc. 

VIII. Tổng kết

Trong bài viết trên đã tổng hợp những thông tin liên quan đến bằng cử nhân giúp bạn hiểu rõ bằng cử nhân là gì? Có những loại bằng cử nhân nào? Hy vọng bài viết trên sẽ mang đến những thông tin hữu ích cho các bạn. Đừng quên theo dõi Muaban.net để đọc thêm những thông tin hữu ích khác về việc làm bạn nhé.

Tham khảo tin tuyển dụng việc làm part-time dành cho HSSV:

>>> Xem thêm:

• Trình độ học vấn là gì? Cách ghi trình độ học vấn trong CV xin việc
• PHD là gì? Điều kiện để lấy bằng PHD có khó không?
• Hướng dẫn cách viết CV xin việc tiếng Nhật chuyên nghiệp 2022