Đối với một chiếc xe ô tô, các đăng có thể được xem là bộ phận quan trọng nhất, đóng vai trò như “xương sống” của bộ chuyển động. Nếu không có bộ phận này thì chắc chắn xe sẽ không thể vận hành được. Đặc biệt, mọi người phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng bộ phận này để có trải nghiệm lái tốt nhất. Và bạn hoàn toàn có thể tự thay trục các đăng ngay tại nhà nếu biết cách thực hiện. Mua bán sẽ giải đáp mọi thứ về bộ phận này ngay bên dưới đây.
Trục các đăng là gì?
Trục các đăng là một bộ phận phận giúp truyền tải công suất từ hộp số đến bộ vi sai. Có thể nói, các đăng chính là cầu nối giúp bạn điều khiển, truyền tải sức mạnh của động cơ xuống hai bánh sau của xe. Đồng thời, giúp việc chuyển chế độ từ số này sang số khác mượt mà, nhanh chóng đem lại cảm giác lái bốc hơn.
Trục thường được lắp cho bộ vi sai ở vị trí thấp hơn hộp số. Chính vì cách lắp đặt này nên trục sẽ thường nghiêng một góc khoảng 25 – 30 độ (tùy độ cao của gầm xe). Trục được thiết kế giúp tối ưu hóa khả truyền công suất từ hộp số đến bộ vi sai một cách trơn tru nhất, cho cảm giác lại sướng nhất.
Cấu tạo và nguyên lí của trục các đăng
Nếu muốn tự tay thay trục các đăng ngay tại nhà thì mọi người cần phải hiểu được cấu trúc, nguyên lí vận hành của bộ phận này. Chi tiết như dưới đây:
Cấu tạo
Cấu tạo của trục các đăng sẽ bao gồm hai phần chính là trục và khớp. Một trục sẽ được kết nối với nhau bởi 2 hoặc 3 khớp nối. Cấu tạo của các đăng như sau:
Trục các đăng
Trục có cấu trúc là một ống kim loại dài được làm từ thép carbon vô cùng cứng cáp, sở hữu khả năng chống va đập, công vênh cao. Thông thương, một trục truyền thống sẽ được có 2 khớp nối để kết nối với vi sai và hộp số. Tuy nhiên, trong quá trình di chuyển cao sẽ có sự rung động không hề nhẹ. Việc này ảnh hưởng đến tuổi thọ của các đăng và thiếu an toàn sau một thời gian dài sử dụng. Thế nên ngày nay trục đã có đến tận 3 khớp nối:
- Trục các đăng 2 khớp nối: Loại này sẽ chỉ có 2 khớp nối ở phần đầu và đuôi, phân thân có độ dài khá lớn. Thế nên khi di chuyển ở vận tốc cao, trục sẽ xoay rất nhanh, sinh nhiệt lớn, kèm theo đó là rung động. Do đó, về lâu, về dài thì trục sẽ bị cong ảnh hưởng đến tuổi thọ của xe và dễ xuống cấp, mất tốc độ.
- Trục các đăng 3 khớp nối: Cũng tương tự như loại truyền thống, sẽ có 2 khớp nối ở phần thân và đầu. Tuy nhiên, sẽ có một khớp nối ở chính giữa thân trục. Việc bố trí thêm một khớp ở giữa thân trục sẽ giúp giảm sự mất cân bằng trong quá trình vận hành. Thông qua đó giảm thiểu khả năng trục bị cong, biến dạng khi chạy ở tốc độ cao.
Khớp ở giữa trục được dùng để cố định ổ đỡ giúp kết nối, đỡ hai phần thân trục. Ở đỡ được lót cao su che chắn hỗ trợ triệt tiêu rung rộng.
Khớp các đăng
Khớp các đăng không chỉ có nhiệm vụ kết nối thân trục, hộp số, vi sai mà còn giúp triệt tiêu biến đổi khi vận hành. Thông qua đó, việc truyền tải công suất từ hộp số đến bộ vi sai sẽ diễn ra mượt mà hơn.
Khớp có dạng chữ thấp và sở hữu cấu tạo đơn giản nhưng lại làm việc cực kỳ hiệu quả. Một trong hai chạc đầu trục sẽ được hàn với trục . Những chạc còn lại sẽ được gắn vào bích nối hay khớp trượt (đoạn trục rỗng). Và nhằm tránh việc vòng bi văng ra ngoài khi liên tục chạy ở tốc độ cao, nhà sản xuất đã dùng phanh hãm hoặc tấm chặn giúp giữ chặt nắp vòng bi mềm.
| Tham khảo các tin đăng về mua bán ô tô tại website Muaban.net dưới đây: |
Phân loại trục các đăng
Trục các đăng cũng có rất nhiều loại khác nhau, mọi người có thể phân biệt từng loại thông qua những đặc điểm dưới đây:
Theo kết cấu của trục các đăng
Kết cấu của trục các đăng được phân chia thành hai loại dựa dưới đây:
- Trục rỗng: Trục thường được lắp vào hộp số (phụ) và hộp giảm tốc cầu của các ô tô vận tải. Bên cạnh đó, trụng cát đăng rỗng còn được lắp vào ô tô sử dụng động cơ đặt phía trước, vận động công suất ra cầu phía sau. Trụng rỗng có khối lượng nhẹ nhưng lại dễ đứt, khó bị đứt, gãy khi chạy với vận tốc cao. Thế nhưng, loại rỗng rỗng lại có kích thước rất dài nên rất hạn chế về vị trí lắp đặt.
- Trục đặc: Thường được sử dụng cho các ô tô có bánh xe chủ động. Ví phần ruột đặc nên khối lượng của trục và xe sẽ gia tăng đáng kể, có thể làm giảm tốc độ tối đa lại dễ bị đứt, gãy hơn so với loại rỗng. Đổi lại, vì kích thước nhỏ gọn hơn nên việc chọn vị trí lắp đắt thoải mái hơn rất nhiều.
Phân loại theo đặc tính tốc độ góc của khớp các đăng
Nếu xét theo đặc tính tốc độ góc của khớp thì khớp đăng sẽ được chia thành loại đồng tốc và khác tốc. Chi tiết về hai loại này như sau:
- Khớp đồng tốc: phù hợp để lắp đặt vào các vị trí, không gian hẹp. Loại khớp này có kết cấu đơn giản và hiệu suất truyền động vô cùng cao và hoạt động mượt mà, êm ái, ít gây tiếng ồn. Tuy nhiên, vật tư, nhân công sản xuất khớp các đăng đồng tốc lại rất đắt đỏ.
- Khớp khác tốc: sở hữu kết cấu đơn giản, có góc thay đổi mô- men lớn. Chính vì thế mà giá thành loại khớp khác tốc thấp hơn khá nhiều so với loại còn lại. Tuy nhiên, khớp các đăng khác tốc cần kết hợp với ít nhất một khớp khác để đảm bảo vận hành trơn tru nhất. Nếu bạn chưa biết thì khớp chữ thập phổ biến ngày nay cũng thuộc loại khớp đăng khác tốc.
Phân loại theo số lượng khớp các đăng trong bộ truyền
Còn nếu phân loại theo số lượng khớp các đăng trong bộ truyền thì sẽ có hai loại gồm loại đơn và kép. Chi tiết như sau:
- Loại đơn: nghĩa là chỉ có duy nhật một khớp các đăng được sử dụng cho bộ truyền động các đăng mà thôi. Và loại khớp được sử dụng là khớp đồng tốc.
- Loại kép: nghĩa là trục sẽ được trang bị hai khớp cùng lúc, có thể là khác tốc với khác tốc hoặc khác tốc với đồng tốc. Loại này giúp tăng cường khả năng truyền mô-men xoắn giữa hai bộ phận, cơ cấu có khoảng cách lớn.
>>> Xem thêm: Cách chọn bọc ghế da ô tô đẹp, hợp phong thủy cho chủ xe
Vị trí truyền động trục các đăng trên xe ô tô
Trục các đăng thường được lắp ở chính giữa bên dưới thân xe. Một đầu trục sẽ kết nối vào hộp số, đầu cầu lại kết nối vào vi sai. Công suất từ động cơ phía trước xe sẽ được trục các đăng truyền đến vi sau, cầu sau xe. Trục các đăng sẽ di chuyển liên tục giúp bánh sau di chuyển liên tục và tăng tốc.
Tiêu chuẩn cần có của trục các đăng
Một trục các đăng sẽ phải đảm bảo đạt được những tiêu chuẩn cơ bản dưới đây:
Độ bền xoắn cao
Trục các đăng phải được làm từ vật liệu cứng chắc, có mặt cắt ngang hình cầu rỗng hoặc đặc để đảm bảo khả năng chịu xoắn cao. Như vậy sẽ tránh việc công vênh, gây mất an toàn khi vận hành.
Cường lực và cứng
Một trục các đăng thường được làm bằng kim loại Carbon để đảm bảo đủ độ cứng, khả năng cường lực, chịu được tác động mạnh khi chạy ở tốc độ cao.
Kết hợp hiệu quả
Về mặt kết cấu, trục các đăng đã được chuyển từ dạng 2 khớp sang 3 khớp để tránh tình trạng công vênh, đứt, gãy khi đạt đến số vòng xoay cực hạn.
>>> Xem thêm: Bánh đà là gì? Ứng dụng quan trọng của bánh đà đối với ô tô
Cân bằng động
Hệ số xoay sẽ ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển, thể nên một trục xoay phải đạt tiêu chuẩn cân bằng động khi hoạt động.
Tải lực đẩy thấp
Trục các đăng phải có tải lực đẩy thấp để tranh làm suy hao tuổi thọ của bộ đỡ nói riêng, trục nói chung.
Dấu hiệu hư hỏng trục các đăng
Nếu khi lái xe thì nghe được tiếng kim loại va đập, “cót két” thì đó là dấu hiệu trục các đăng đã bị hư hỏng. Anh em có thể kiểm tra tình hình bằng cách sau:
Kiểm tra trục các đăng theo trình tự nào?
Để kiểm tra tình trạng trục các đăng thì mọi người nên kiểm tra theo trình tự sau:
- Tắt máy xe và kiểm tra tình trạng các đăng khi không hoạt động.
- Bật máy, và chú ý đến cách các đăng hoạt động khi lái.
- Nếu không thể phát hiện dấu hiệu nào thì nên đem đi đến trung tâm bảo dưỡng.
Kiểm tra bên ngoài
Khi kiểm tra bên ngoài thì trước hết mọi người hãy tắt máy và dừng xe hẳn. Sau đó, sử dụng kính lúp, gương phóng đại để soi từng bộ phận của các đăng, từ phần thân cho đến khớp nối và bộ đỡ. Nếu phát vết rạn nứt thì hãy đem đi sửa chữa, thay thế ngay.
Khi vận hành xe
Nếu không thể sử dụng mặt thường để phát hiện nguyên nhân gây hư hỏng các đăng thì bạn hãy chạy thử một vòng. Lưu ý, mọi người chỉ nên chạy với vận tốc từ chậm đến vừa phải. Trong trường hợp phát ra âm thanh kỳ lạ như kim loại va chạm, khô dầu thì hãy đem xe đi bảo dưỡng ngay.
Kiểm tra các truyền động trục các đăng
- Kiểm tra độ đảo trục của các đăng, nếu lớn hơn 0,8mm thì nên đi thay.
- Kiểm tra vòng bi xem có bị kẹt, văng ra ngoài hay không.
- Kiểm tra độ hao mòn của bộ đỡ.
- Kiểm tra khớp nối xem có bị nứt, vỡ hay không.
Tự thay trục các đăng tại nhà có được không?
Bạn hoàn toàn có thể tự thay trục các đăng tại nhà nếu có đủ tay nghề, đồ nghề. Tuy nhiên, Mua bán không khuyến khích bạn tự làm việc này nếu không có đủ chuyên môn vì sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm lái, an toàn tính mạng. Thay vào đó, mọi người có thể sử dụng dịch vụ sửa chữa tận nhà của các garage lớn.
Kết luận
Đó chính là tất cả những gì chúng mình muốn chia sẻ về trục các đăng. Nếu gặp bất kỳ vấn đề gì với bộ phận này thì mọi người hãy đi bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế ngay. Bằng không thì sẽ cực kỳ nguy hiểm khi lái, có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Để tìm nhiều hơn về ô tô cũ, mới thì bạn đừng quên theo dõi Muaban.net nhé!
Xem thêm:
- Bơm cao áp là gì? Tổng hợp các loại máy bơm cao áp được ưa chuộng nhất
- Bộ cảm biến áp suất lốp và 5 vấn đề có thể bạn chưa biết!
- Hướng dẫn cách sạc bình ắc quy ô tô an toàn và hiệu quả
