Cây xương khỉ hay còn gọi là cây bìm bịp là loài cây từng mọc dại ở các vùng nông thôn. Tuy nhiên, hiện tại loài cây này đã được nhân giống và trồng rộng rãi với mục đích sử dụng trong y học. Bài viết của Mua Bán sẽ đưa ra cái nhìn sâu sắc về những lợi ích và các phương pháp sử dụng cây dược liệu quý này để chăm sóc sức khỏe.
I. Giới thiệu về cây xương khỉ
Cây xương khỉ là một loài cây dược liệu quý trong Đông Y Việt Nam. Dưới đây là một số đặc điểm và cách nhận biết cây xương khỉ:
Cách nhận biết cây xương khỉ:
- Thân cây: Màu xanh, cao trung bình từ 1 – 1,5m, thường mọc thành cụm.
- Lá: Mái lá có mặt nhẵn màu xanh đậm, gân nổi rõ lên mặt lá.
- Hoa: Màu đỏ hoặc hồng, thường mọc rủ xuống gốc.
- Quả: Hình chùy, cuống ngắn, bên trong chứa 4 hạt, thường ra quả vào tháng 4 – 7 hàng năm.
- Cây xương khỉ thường mọc ở khu vực đồng bằng và phát triển mạnh ở những nơi có khí hậu ẩm ướt, mưa nhiều như ở Việt Nam.
Cách phân biệt với cây hoàn ngọc: Một số người có thể nhầm lẫn cây xương khỉ với cây hoàn ngọc do hình dáng tương tự. Tuy nhiên, cây hoàn ngọc thường có lá mỏng hơn và không có mùi thơm đặc trưng giống mùi gạo nếp khi phơi khô như cây xương khỉ.
Cây xương khỉ không chỉ được sử dụng trong việc chữa bệnh mà còn có thể chế biến thành những món ăn bổ dưỡng. Trong Đông Y, cây xương khỉ có tính hàn, vị ngọt thanh và chứa nhiều khoáng chất, vitamin có lợi cho sức khỏe.
II. Công dụng của cây xương khỉ
Các phát hiện khoa học gần đây đã chỉ ra rằng, cây xương khỉ là nguồn cung cấp dồi dào các chất flavonoid, những chất này có khả năng chống viêm và làm chậm quá trình lão hóa. Ngoài ra, xương khỉ còn chứa các thành phần như flavon, glycosid, vitamin, khoáng chất, tanin và chất xơ. Những thành phần này đã được khẳng định là có lợi cho sức khỏe theo cả hai hệ thống y học truyền thống và hiện đại:
Ứng dụng trong Y Học Hiện Đại:
- Có khả năng hỗ trợ trong việc điều trị các giai đoạn đầu của bệnh ung thư. Các chất flavonoid trong xương khỉ có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp cải thiện tuần hoàn máu và hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.
- Hỗ trợ trong việc cầm máu.
- Giúp giảm thiểu sẹo, thúc đẩy quá trình lành thương nhanh chóng và hỗ trợ điều trị các vấn đề về da.
Ứng dụng trong Y Học Cổ Truyền:
- Tăng cường sức khỏe tổng thể, cung cấp dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch.
- Điều trị viêm dạ dày, viêm họng và các vấn đề da liễu như vàng mắt, vàng da.
- Hỗ trợ giảm lượng đường trong máu và cholesterol.
- Hỗ trợ điều trị viêm gan, tăng cường chức năng mật, làm mát gan, cải thiện tuần hoàn máu và huyết áp.
- Điều trị các bệnh liên quan đến xương khớp như viêm khớp, đau nhức, gãy xương, loãng xương.
- Hỗ trợ điều trị ung thư, bao gồm các bệnh như u hạch, ung thư phổi, gan.
- Giảm men gan và phục hồi chức năng gan sau tổn thương do độc tố hoặc rượu bia.
Xem thêm: Cây phong thủy theo tuổi phù hợp nhất cho 12 con giáp
III. Cách dùng cây xương khỉ trong các bài thuốc trị bệnh
Cây xương khỉ trị bệnh gì? Cây xương khỉ được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe, do đó nó thường xuyên xuất hiện trong các phương pháp chữa trị truyền thống. Dưới đây là một số bài thuốc trị bệnh sử dụng loại thảo mộc này:
1. Bài thuốc hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan, vàng da
Người bệnh gặp các vấn đề về gan như viêm gan, xơ gan, vàng da có thể thử phương pháp điều trị sau:
- Phương pháp 1: Lấy 30g của cây bìm bịp, 20g râu ngô, 15g trần bì, 10g sâm đại hành và 15g lá vọng cách. Cho tất cả vào 1,5 lít nước và đun sôi. Hãm đến khi còn 800ml, sau đó chia nhỏ để uống trong ngày.
- Phương pháp 2: Sử dụng 30g cây bìm bịp, 15g sâm đại hành, 20g râu ngô, 12g lá vọng cách, 12g lá quao, và 10g trần bì. Đun sôi tất cả với 1,5 lít nước trong khoảng 30 phút. Đợi cho hỗn hợp nguội bớt rồi uống trong suốt cả ngày.
2. Bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư giai đoạn đầu
Các thành phần flavonoid có trong cây xương khỉ được biết đến với khả năng hỗ trợ kiểm soát sự tăng trưởng của các tế bào ung thư và làm giảm các phản ứng phụ khi điều trị ung thư bằng phương pháp xạ trị.
- Phương pháp 1: Lấy 10 chiếc lá xương khỉ sạch, nhai thật kỹ trước khi nuốt. Áp dụng 5 lần mỗi ngày và tiếp tục trong vòng 3 tháng để giảm thiểu cảm giác đau nhức. Đối với những trường hợp bệnh nặng hơn, có thể tăng liều lượng lên 15 lá mỗi lần và sử dụng 6 lần mỗi ngày.
- Phương pháp 2: Phương pháp này giúp ngăn chặn sự quay trở lại và lan rộng của bệnh ung thư. Cách thực hiện: Lấy 20g hoa đu đủ đực, kết hợp với 30g cây xạ đen và 30g lá xương khỉ. Đun sôi hỗn hợp này với 1,5 lít nước cho đến khi còn lại khoảng 1 lít, sau đó ngưng nấu. Chia dung dịch thu được ra và uống nhiều lần trong ngày.
3. Bài thuốc hỗ trợ điều trị ho
Lá của cây xương khỉ được biết đến với khả năng chống lại vi khuẩn, có thể hỗ trợ trong việc ngăn chặn và loại bỏ các virus liên quan đến bệnh viêm đường hô hấp. Những người đang trải qua các biểu hiện như ho không đờm, cảm giác ngứa ngáy ở cổ họng, cảm giác mệt mỏi và đau đầu, có thể sử dụng 8 lá xương khỉ 3 lần mỗi ngày, với mỗi lần cách nhau một giờ để giảm các triệu chứng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
4. Bài thuốc hỗ trợ điều trị chứng đau dạ dày
Để hỗ trợ giảm các triệu chứng của bệnh đau dạ dày, bạn có thể thử phương pháp sau: Lấy từ 3 đến 8 lá của cây xương khỉ, rửa sạch và nhai chúng cùng với một lượng nhỏ muối tinh trước khi ăn. Thực hiện việc này 2 lần mỗi ngày và duy trì thói quen này có thể giúp làm giảm những cảm giác khó chịu liên quan đến dạ dày.
Xem thêm: Cây Nguyệt Quế – Ý nghĩa phong thủy, công dụng và cách trồng
5. Bài thuốc hỗ trợ điều trị tiểu buốt, tiểu rắt, ra máu
Những người đang gặp phải các triệu chứng như đau rát khi đi tiểu, tiểu không tự chủ và có máu trong nước tiểu có thể thử áp dụng phương pháp dân gian sử dụng lá cây xương khỉ. Theo kinh nghiệm truyền miệng, việc nhai trực tiếp 9 chiếc lá tươi mỗi lần và thực hiện 3 lần mỗi ngày liên tục trong vòng một tháng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng này.
6. Bài thuốc hỗ trợ điều trị phong thấp
Lấy 30g của thân cây xương khỉ, kết hợp với 20g lá gối hạc, 20g rễ tầm gửi dâu và 20g phần thân cây cổ trâu. Cho tất cả vào trong 1,5 lít nước và đun sôi. Khi lượng nước giảm xuống còn khoảng 800ml, hãy tắt bếp và chờ cho hỗn hợp nguội đi một chút. Sau đó, chia đều và uống từ 2 đến 3 lần mỗi ngày để cảm nhận được hiệu quả hỗ trợ điều trị phong thấp.
7. Bài thuốc hỗ trợ điều trị đau nhức xương, thoái hoá cột sống
Người mắc phải tình trạng đau nhức do thoái hóa cột sống, gai cột sống có thể áp dụng phương pháp sau: Lấy 80g lá bìm bịp, 50g hành tây và 50g lá ngải cứu, nghiền mịn và đun nóng với giấm. Sau đó đắp hỗn hợp này lên vùng cột sống bị đau và giữ nguyên qua đêm, thời điểm thích hợp nhất là trước khi ngủ. Duy trì việc này từ 10 đến 15 ngày, các triệu chứng đau nhức sẽ có xu hướng thuyên giảm.
8. Bài thuốc hỗ trợ điều trị bong gân
Nguyên liệu cần chuẩn bị gồm: 80g cây bìm bịp, 50g sâm đại hành và 50g ngải cứu. Đun nóng hỗn hợp dược liệu với giấm và đắp lên vị trí bong gân, sau đó băng lại bằng gạc từ 5 đến 6 tiếng. Cố gắng duy trì bài thuốc này khoảng 5 đến 10 ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.
9. Bài thuốc hỗ trợ điều trị trĩ
Nghiền nhuyễn từ 7 – 10g lá xương khỉ sau đó áp dụng trực tiếp lên vùng hậu môn hai lần mỗi ngày. Thực hiện liên tục trong khoảng 10 ngày, bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện rõ rệt.
10. Bài thuốc hỗ trợ điều trị cảm cúm
Một phương pháp dân gian để giảm sốt và đau nhức là sử dụng 8 lá bìm bịp mỗi giờ. Đây là một liệu pháp tự nhiên được áp dụng thông qua việc ăn trực tiếp lá cây xương khỉ. Ngoài ra, việc kết hợp lá này trong việc chế biến cháo, cùng với việc thêm vào một lượng nhỏ gừng và hạt tiêu, được cho là có khả năng giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng từ các triệu chứng cảm lạnh.
Xem thêm: Cây phát lộc hợp mệnh gì? Cách trồng và ý nghĩa phong thủy
11. Bài thuốc hỗ trợ cầm máu
Cây xương khỉ được biết đến với khả năng hỗ trợ cầm máu qua việc sử dụng theo phương pháp dân gian đó là lấy vài lá xương khỉ rửa sạch, rắc chút muối và nhai sống, đắp lên vết thương.
12. Bài thuốc hỗ trợ điều trị lở loét, sẹo lồi, hạn chế mụn
Dùng 1 nắm lá xương khỉ rửa sạch và nghiền nát, sau đó đắp trực tiếp lên các khu vực da có vết thương như sẹo, mụn trứng cá, hoặc vết loét. Áp dụng phương pháp này 2 lần mỗi tuần và duy trì trong khoảng thời gian 2 tháng có thể cải thiện đáng kể tình trạng da, giúp da trở nên mềm mại và mịn màng hơn.
IV. Cách trồng và chăm sóc cây xương khỉ
Cây xương khỉ vốn là loài cây mọc dại nên cách trồng và chăm sóc chúng cũng vô cùng đơn giản. Các bạn hoàn toàn có thể gieo giống và trồng cây xương khỉ tại nhà.
1. Cách chọn giống
Giống cây xương khỉ có thể dễ dàng tìm mua ở các nhà vườn hoặc trang web chuyên cung cấp cây cảnh. Ngoài ra bạn có thể xin hạt giống từ người dân địa phương hoặc những nơi mọc hoang dại.
Điều quan trọng là phải chọn được những cây giống hoặc cành giống đang trong tình trạng xanh tốt và có khả năng phát triển mạnh mẽ. Bạn cũng có thể tự trồng từ hạt, hãy chọn những hạt to và đầy đặn từ cây mẹ đang phát triển tốt.
2. Cách trồng
Có 2 cách trồng cây xương khỉ phổ biến thường được áp dụng bao gồm: trồng bằng cành và trồng bằng hạt.
- Trồng cây xương khỉ bằng cành
Khi bắt đầu trồng cây xương khỉ, điều quan trọng là chọn lọc các cây giống khỏe mạnh, không có dấu hiệu của bệnh tật hay sự tấn công của côn trùng. Dùng dao chuyên dụng để cắt cành cây một cách cẩn thận theo góc nghiêng nhằm tránh tổn thương cành.
Bước tiếp theo là loại bỏ lá cũ và đặt cành cây xương khỉ vào đất, nghiêng ở góc định trước. Để cây phát triển khỏe mạnh, cần tưới nước đủ ẩm cho đất và dùng các khúc gỗ tạo thành hàng rào để che chắn, bảo vệ cây trong những ngày đầu sau khi trồng.
- Trồng cây xương khỉ bằng hạt
Lấy hạt cây xương khỉ từ những cây mẹ khỏe mạnh và ngâm hạt trong nước ấm khoảng 4 – 5 giờ. Tiến hành đào một hố và đặt hạt giống vào đó. Tiếp theo, lấp đất vào hố và tưới nước. Khi cây đã lớn và cao khoảng từ 25 – 35cm, bạn có thể chuyển cây vào chậu để tiếp tục việc trồng.
3. Cách chăm sóc
Cây xương khỉ là một loài thực vật có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, do đó không yêu cầu quá nhiều công sức trong việc chăm sóc. Điều quan trọng là phải cung cấp đủ nước, đặc biệt trong thời gian hạn hán, để đảm bảo cây luôn xanh tốt. Bên cạnh đó, việc thêm vào phân bón hữu cơ và phân đạm sẽ hỗ trợ cây phát triển khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý không sử dụng quá mức để tránh làm hại cây do dư thừa dinh dưỡng.
Cây xương khỉ được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Tuy nhiên, như mọi phương pháp điều trị khác, việc sử dụng nó cũng cần cẩn trọng với các hướng dẫn và khuyến cáo. Người dùng nên tìm hiểu kỹ và hỏi ý kiến của chuyên gia y tế trước khi áp dụng vào mục đích chữa bệnh.
Bên cạnh đó, nếu muốn tham khảo thêm những lời khuyên hữu ích khác, bạn đọc hãy ghé blog của Muaban.net để không bỏ lỡ những kiến thức thú vị nhé.
Có thể bạn quan tâm:
- Mệnh Mộc hợp cây gì? 14 cây mang lại sự cân bằng và thịnh vượng
- Cây Bình An hợp mệnh gì? Hướng dẫn cách trồng và chăm sóc cây
