Hiện nay, ô tô là một trong những phương tiện giao thông được yêu thích và lựa chọn nhiều nhất ở các quốc gia. Tuy nhiên, sự ra đời của các loại phương tiện này góp một phần trong vấn đề ô nhiễm môi trường. Chính vì vậy, bộ lọc khí thải ô tô chính là biện pháp hữu hiệu và sáng giá trong việc hạn chế khí thải ra ngoài không khí. Cùng tìm hiểu thiết bị này là gì và có nguyên lý hoạt động như thế nào trong bài viết sau đây.
Bộ lọc khí thải – Catalytic converter là gì?
Bộ lọc khí thải ô tô – Catalytic Converter (DPF) còn có tên gọi khác là bộ chuyển đổi xúc tác khí thải. Thiết bị này có trách nhiệm lọc khí thải được thải ra từ các loại ô tô nhằm hạn chế tối đa các khí độc hại như NOx, CO, HC–hydrocacbon,…
Thiết bị này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong suốt quá trình vận hành xe. Bộ lọc khí thải ô tô này được ví giống như lá phổi con người, giúp tiếp nhận các loại nhiên liệu thải từ xe như khí N2, CO, CO2,… để sàng lọc, chuyển hóa, giảm lượng chất độc hại xuống mức thấp nhất rồi mới đưa ra môi trường bên ngoài.
Tham khảo thêm: Quy trình đổi giấy phép lái xe trực tuyến cực đơn giản
Chi tiết cấu tạo bộ lọc khí thải ô tô
Catalytic Converter có cấu tạo từ 3 lớp riêng biệt. Chúng liên kết và hỗ trợ lẫn nhau nhằm mang lại khả năng trung hòa khí thải độc hại. Giúp chuyển đổi các loại khí độc thành các loại khí ít ảnh hưởng đến môi trường.
Lớp xúc tác đầu tiên – the Reduction Catalyst
Lớp này nhằm tránh lượng khí NOx, gồm một số kim loại quý hiếm như Rhodium và Platium. Đây là chất gây ô nhiễm không khí cũng như các bệnh hô hấp ở người, được hình thành trong quá trình đốt cháy nhiên liệu.
Lớp xúc tác oxy hóa – the Oxidization Catalyst
Tại lớp xúc tác thứ 2 của bộ lọc khí thải ô tô, đốt cháy qua chất xúc tác Palladium và Platium để trung hòa lượng khí Carbon Monoxide và Hidrocacbonat. Quá trình này sẽ biến các khí độc hại trở thành khí oxy để không gây ảnh hưởng đến môi trường.
Lớp cuối là hệ thống kiểm soát dòng khí thải
Định hướng nhằm điều chỉnh chuẩn xác hệ thống phun nhiên liệu ô tô. Những thông báo này được xác định qua một bộ cảm biến oxy gắn giữa động cơ xe và bầu catalytic Converter.
Các cấu tạo của bộ lọc khí thải ô tô cũng gần giống như bộ lọc khí thải của xe máy và một số phương tiện giao thông khác. Thiết bị này là phần vô cùng quan trọng đối với hầu hết các loại phương tiện.
Tham khảo thêm: Bộ thay lốp dự phòng ô tô đầy đủ gồm những gì?
Nguyên lý hoạt động của bộ lọc khí thải ô tô
Quá trình đốt cháy nhiên liệu trong buồng đốt, động cơ có thể sản sinh ra rất nhiều hợp chất độc hại gây ô nhiễm đến môi trường. Để có thể loại bỏ những hợp chất độc hại này, bộ chuyển đổi xúc tác của xe ô tô cần được trang bị một lõi lọc khí thải dạng tổ ong có bề mặt phủ lớp kim loại quý hiếm có thể tác dụng xúc tác quá trình lọc khí thải diễn ra hiệu quả và nhanh chóng nhất.
Nguyên lý hoạt động của bộ khí thải ô tô tương đối đơn giản. Khi lượng khí thải trong giai đoạn đốt cháy ở buồng đốt được đưa đến bộ lọc khí thải ô tô của bộ chuyển đổi xúc tác. Lớp xúc tác đầu tiên sử dụng kim loại platinum và rhodium để giúp giảm lượng khí NO (NO2). Những nguyên tử nitơ trong NO (NO2) khi tiếp xúc với lớp này sẽ bị tách ra khỏi phân tử. Sau đó chúng bám lại trên bề mặt của lớp xúc tác. Quá trình này có thể tạo ra nitơ cùng oxy không gây ô nhiễm đến môi trường.
Tham khảo thêm tin đăng đến liên quan đến ô tô ở dưới đây
Đối với lớp xúc tác thứ 2, lượng hydrocacbon và carbon monoxide có trong lượng khí thải sẽ được giảm xuống mức tối đa bằng quá trình đốt cháy (oxy hóa) nhờ vào kim loại platinum và palladium. Lúc này CO và hydrocacbon sẽ tác dụng với Oxi có trong lượng khí thải tạo ra CO2 (carbonic). Sao đó, bộ chuyển đổi chất xúc tác sẽ chuyển đổi những khí độc hại thành các hợp chất ít độc hại hơn đối với môi trường.
Điểm yếu và cách khắc phục khi gặp vấn đề của bộ lọc khí thải ô tô
Bất cứ một bộ phận hay thiết bị nào đều có những điểm yếu. Tuy nhiên, bên cạnh đó, chúng cũng có những cách khắc phục khi gặp vấn đề. Sau đây sẽ là một số điểm yếu của bộ lọc khí thải ô tô.
Tham khảo thêm: Top 15 loại camera hành trình ô tô tốt nhất trên thị trường không thể bỏ qua
Hạn chế của bộ lọc khí thải?
- Chi phí sử dụng ban đầu của bộ lọc khí thải ô tô có thể xếp cao hơn một số công nghệ khác.
- Còn phải dành thời gian từ khoảng 10 đến 15 phút mỗi lần để vệ sinh, lau chùi bộ lọc thay vì có thể thay mới màng lọc ro các dòng công nghệ khác.
- Nếu không được vệ sinh đúng hạn thì máy có thể sẽ hoạt động không hiệu quả.
Giải pháp khắc phục
Trong khi sử dụng xe để có thể hạn chế tối đa các sự cố không mong muốn bằng cách thường xuyên vệ sinh xe, bảo dưỡng bộ lọc khí thải ô tô bằng một số cách đơn giản có thể kể đến như đem đến các cơ sở sản xuất dịch vụ sửa chữa xe uy tín trên toàn quốc.
Lắp đặt bộ lọc khí thải gần với động cơ
Một khuyết điểm khá lớn của hệ thống này chính là nó chỉ làm việc tại một mức độ nhiệt độ nhất định. Nếu như khởi động xe sau một thời gian để xe trong nhiệt độ lạnh thì bộ trung hòa khí số có thể không hoạt động.
Biện pháp đơn giản có thể giải quyết trong trường hợp này là lắp đặt bộ lọc khí thải ô tô ở gần với động cơ. Lúc này sẽ đưa khí thải tới bộ trung hòa khí với tốc độ nhanh hơn. Không những thế, điều này có thể giúp cho tuổi thọ của bộ Catalytic converter giảm đi. Đối với hiệu ứng sốc nhiệt (cũng như lúc ta đổ nước nóng vào cốc thủy tinh) sẽ gây tác động đến chất liệu của ceramic.
Chất liệu này còn gây khó khăn ở chỗ không thể làm mỏng được lớp bề mặt xúc tiếp sở hữu khí thải và đặc thù là vừa gây cản trở đối mang luồng khí thoát ra. Vậy nên, để thay thế lớp ceramic thì những nhà cung cấp đã chế tạo ra bộ lọc sử dụng kim khí, cho khả năng chịu nhiệt rẻ hơn.
Làm nóng sớm bộ trung hòa khí trước khi khởi động xe
Một biện pháp rất hữu hiệu khác để giúp giảm thiểu được các khí độc hại đấy chính là làm nóng bộ trung hòa khí thải trước khi phát động động cơ xe. Phương pháp đơn thuần nhất chính là sử dụng điện để khiến nóng.
Tuy nhiên, hệ thống điện 12V trên đa số các dòng xe ngày nay thì lại không sản xuất đủ năng lượng để với thể làm nóng được Catalytic converter ở thời kỳ thiết yếu. Và cũng rất ít mang ai sở hữu thể chờ được đến lúc bộ trung hòa khí của bộ lọc khí thải ô tô kịp nóng trước lúc khởi động xe.
Thời điểm cần bảo dưỡng bộ lọc khí thải – Catalytic converter
Việc sử dụng dầu nhớt hoặc các phụ gia kém chất lượng để thay cho xe là một trong các nguyên nhân khiến cho bộ lọc xử lý khí thải (bộ xúc tác Catalytic) sản sinh ra nhiều muội than, cặn carbon. Điều này khiến cho xe hoạt động ì ạch, khó di chuyển cũng như làm tiêu hao nhiều nhiên liệu dẫn đến giảm công suất của động cơ.
Nên căn cứ vào tuyến đường đã đi hoặc có thể mang xe đến gara để kiểm tra định kỳ nhằm xác định thời điểm khắc phục các lỗi và bảo dưỡng bộ lọc khí thải ô tô kịp thời. Sau khi xe chạy được một quãng đường khoảng 20.000 – 30.000km chúng ta nên vệ sinh bộ lọc khí thải để xe có thể hoạt động ở trạng thái tốt nhất.
Tham khảo thêm: Bơm lốp xe ô tô bao nhiêu kg là đạt chuẩn?
Những dấu hiệu nên vệ sinh bầu lọc khí thải Catalytic converter là gì?
- Ô tô cũ đã sử dụng một thời gian khá lâu chưa được bảo dưỡng
- Công suất của động cơ giảm đi rõ rệt.
- Có mùi lạ quanh xe.
- Xuất hiện một vài tiếng lộp bộp bên dưới thân xe.
- Xe rất dễ chết máy nếu chạy với tốc độ nhỏ.
- Xe bốc khói đen đây cũng là một trong những dấu hiệu cho thấy sự tiêu hao nhiên liệu.
Bộ lọc khí thải bị tắc nghẽn
Khi bộ lọc khí thải ô tô bị tắc nghẽn thì hiệu suất của động cơ sẽ giảm do lượng khí ít là ấy lưu thông chậm hơn bình thường. Bên cạnh đó, việc bộ lọc khí thải ô tô bị tắc nghẽn có thể làm cho quá trình đốt cháy nhiên liệu không còn hiệu quả nữa.
Khi nhận thấy xe đang có tình trạng này, bạn có thể kiểm tra bằng cách nới lỏng bộ xúc tác khí thải ra khỏi các đường ống xả. Hoặc nếu công suất của xe tăng cao Đột ngột thì cũng có nghĩa là bầu lọc đang bị tắc nghẽn.
Bạn cũng có thể tự kiểm tra bầu lọc khí thải Catalytic Converter bằng cách gõ nhẹ bằng búa cao su. Nếu nghe thấy tiếng kêu hay cảm thấy có sự dịch chuyển phía bên trong thì đây chính là lúc bạn nên đi kiểm tra hoặc thay mới bộ lọc khí thải.
Kiểm tra nhiệt độ của bộ lọc khí thải
Trong trường hợp bộ lọc khí thải ô tô giảm hiệu suất hay có vấn đề thì đèn Check Engine sẽ báo sáng. Trong trường hợp bộ lọc khí thải ô tô hỏng thì sẽ xuất hiện mã lỗi P0420 – P0424.
Khi đó bạn có thể kiểm tra xem nhiệt độ của bộ xúc tác khí bằng những bước sau đây:
- Tiến hành khởi động xe và để xe nổ máy trong khoảng 20 phút.
- Đỗ xe trên một bề mặt phẳng. Nếu muốn nâng xe thì có thể dùng con đội kê ở bên dưới.
- Có thể dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ trước và sau của bộ xúc tác.
Nếu trong trường hợp nhiệt độ ở phía sau cao hơn ở phía trước thì tức là bộ xúc tác khí thải vẫn hoạt động trong điều kiện bình thường. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ phía sau thấp hơn hoặc bằng nhiệt độ phía trước. Điều đó có nghĩa rằng bộ xúc tác khí thải đang có vấn đề.
Tuy nhiên, nếu không phải là chuyên gia, bạn khó có thể biết chắc chắn được bộ lọc khí thải catalytic liệu có bị hỏng hay không. Vậy nên hãy bảo dưỡng định kỳ tại các gara chuyên nghiệp để có thể kiểm tra tình trạng bộ lọc một cách nhanh chóng và chính xác nhất.
Cách bảo vệ bộ lọc khí thải Catalytic converter
Tất nhiên, nếu sau một thời gian dài sử dụng thì việc vệ sinh bộ lọc khí thải ô tô không đúng cách có thể khiến cho bộ phận này xuống cấp và hư hại. Vì vậy, để đảm bảo chúng có thể hoạt động tốt nhất, bạn có thể thực hiện một số cách bảo vệ Bộ lọc khí thải ô tô sau đây:
- Bảo vệ và chăm sóc bảo dưỡng bộ xúc thải định kỳ.
- Thay mới bugi lúc phát hiện sự ăn mòn ở các điện cực.
- Hệ thống đánh lửa cũng ảnh hưởng tới công đoạn đốt cháy nhiên liệu. Vậy nên, bạn cũng cần phải giải quyết những vấn đề có liên quan tới hệ thống đánh lửa.
- Nên sử dụng các loại dầu nhớt bôi trơn cho phù hợp để hạn chế sự hình thành của muội than.
Giá thành thay bộ lọc khí thải ô tô
Tùy vào từng loại xe cũng như chất lượng của chúng, bộ lọc khí thải ô tô có giá dao động từ 20 – 30 triệu. Vậy nên, hãy thường xuyên bảo dưỡng, kiểm tra định kỳ để bộ lọc khí thải ô tô của bạn làm việc có hiệu quả tốt nhất.
Khái niệm cũng như nguyên lý hoạt động và những gì quan trọng liên quan đến bộ lọc khí thải ô tô đã được đề cập tại bài viết trên đây. Tham khảo thêm 1 số tin tức liên quan tại Cẩm Nang Mua Bán để có cái nhìn tổng quan và trau dồi nhiều kiến thức hơn cho bản thân bạn nhé.
Xem thêm: Bộ kích điện ô tô là gì? Những bộ kích điện ô tô đáng mua nhất 2022
