Biên lợi nhuận là gì? Đặc điểm và cách tính biên lợi nhuận

Biên lợi nhuận là một thuật ngữ quan trọng trong kinh doanh, bắt buộc các nhà quản lý cũng như những nhà đầu tư đều phải hiểu rõ. Vậy biên lợi nhuận là gì? Đặc điểm và cách tính như thế nào? Hãy cùng Mua Bán tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết sau đây nhé!

1. Biên lợi nhuận là gì?

Biên lợi nhuận (còn gọi là Profit Margin hay Tỷ suất lợi nhuận) là chỉ số đo lường tài chính được biểu thị dưới dạng phần trăm (%) nhằm thể hiện mức chênh lệch giữa doanh thu so với lợi nhuận của một doanh nghiệp. Nói cách khác, chỉ số này cho biết một đồng doanh thu của doanh nghiệp sẽ được bao nhiêu đồng lợi nhuận. Công thức tính biên lợi nhuận như sau:

Biên lợi nhuận = (Lợi nhuận/Doanh thu) x 100%

Ví dụ: CTY A có tỷ suất lợi nhuận là 20% có nghĩa CTY A có được 2 đồng lợi nhuận khi có doanh thu là 10 đồng.

2. Đặc điểm và ý nghĩa của biên lợi nhuận

Biên lợi nhuận là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động và khả năng sinh lời của một doanh nghiệp. Chỉ số này giúp các doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư xác định xem một doanh nghiệp/ dự án/ sản phẩm hoạt động như thế nào, có thu được lợi nhuận hay liệu lợi nhuận đó có đủ để đáp ứng các yêu cầu kinh doanh không.

Chỉ số biên lợi nhuận cũng được sử dụng để so sánh tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp trong cùng một ngành, từ đó giúp doanh nghiệp xác định vị trí của mình so với các đối thủ.

Bên cạnh đó, khi doanh nghiệp cần vay vốn kinh doanh thì các ngân hàng hoặc các nhà thẩm định thường sẽ sử dụng biên lợi nhuận/tỷ suất lợi nhuận để đánh giá khả năng quản lý, tình hình tài chính, tiềm năng tăng trưởng và phát triển của doanh nghiệp đó. Thông thường, các ngành khác nhau sẽ có tỷ suất lợi nhuận khác nhau.

Tham khảo thêm: Mô hình doanh thu là gì? Các loại mô hình doanh thu Startups cần biết

3. Phân loại và cách tính biên lợi nhuận

Có khá nhiều cách để phân loại biên lợi nhuận. Trong bài viết này, Mua Bán sẽ chia chỉ số biên loại nhuận thành 4 loại, mỗi loại có công thức và ý nghĩa khác nhau. Cùng tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây:

3.1. Biên lợi nhuận gộp

3.2. Biên lợi nhuận ròng

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) được tính dựa trên lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Chỉ số này phản ánh tỷ lệ giữa thu nhập ròng và doanh số bán hàng của doanh nghiệp. Công thức như sau:

Biên lợi nhuận ròng = Lợi nhuận ròng sau thuế / Doanh thu

Ví dụ: Công ty C có lợi nhuận ròng sau thuế 100 triệu, doanh thu 500 triệu.

Net Profit Margin = 100,000 000 / 500,000,000 = 20%

3.3. Biên lợi nhuận trước thuế

Biên lợi nhuận trước thuế (còn được gọi là Pre-tax Profit Margin) phản ánh tỷ lệ giữa lợi nhuận và doanh thu trước thuế. Tỷ số này được tính như sau:

Pre-tax Profit Margin = (Tổng doanh thu – Tổng chi phí) x 100%

Như vậy, các nhà đầu tư có thể dựa vào số liệu này để so sánh và ra quyết định đầu tư sao cho hợp lý.

Tham khảo thêm: Kênh phân phối là gì? Các kênh phân phối hiện nay

3.4. Biên lợi nhuận hoạt động

Biên lợi nhuận hoạt động là sự so sánh tổng thu nhập trước lãi vay và thuế với tổng doanh thu bán hàng. Chỉ số này giúp doanh nghiệp có thể tự đánh giá về mức độ hiệu quả của doanh thu được tạo ra từ các hoạt động sản xuất kinh doanh. Công thức tính như sau:

Biên lợi nhuận hoạt động = Lợi nhuận trước thuế (EBIT) / Tổng doanh thu

Ví dụ: Doanh nghiệp D có lợi nhuận trước thuế là 500 triệu và tổng doanh thu là 800 triệu thì biên lợi nhuận hoạt động bằng 500 / 800 = 62.5%

4. Biên lợi nhuận bao nhiêu là tốt?

Lĩnh vực kinh doanh khác nhau sẽ có khoản biên lợi nhuận lý tưởng khác nhau. Giả sử trong ngành đầu tư chứng khoán, tỷ suất lợi nhuận khoảng 11-12%/năm là con số hợp lý.

Tóm lại, để đánh giá được biên lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của mình đã hợp lý hay chưa, bạn có thể tham khảo cách so sánh biên lợi nhuận với mức lãi vay ngân hàng ở thời điểm hiện tại, nếu biên lợi nhuận cao hơn là hợp lý.

5. Những điều cần lưu ý khi sử dụng chỉ số biên lợi nhuận

5.1. Lưu ý đối với doanh nghiệp đang vay tiền

Các khoản vay để tài trợ cho doanh nghiệp có thể làm giảm biên lợi nhuận. Khi đã quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính thì đồng nghĩa với việc chi phí lãi vay tăng lên, dẫn đến lợi nhuận hoạt động và lợi nhuận ròng của doanh nghiệp giảm xuống. Để đánh giá biên lợi nhuận phức tạp như vậy bạn cần phân tích sâu hơn các yếu tố như lãi suất, thuế suất và tỷ lệ nợ trên tài sản,…

5.2. Lưu ý đối với doanh nghiệp có chi phí khấu hao lớn

Với các doanh nghiệp có tài sản bị khấu hao lớn như máy móc, trang thiết bị sản xuất,… chi phí sản xuất sẽ ảnh hưởng đáng kể kéo theo sự thay đổi của biên lợi nhuận. Điều này có thể dẫn đến những nhận định thiếu đúng đắn khi chỉ đánh giá biên lợi nhuận của các doanh nghiệp này với những doanh nghiệp khác không đầu tư nhiều vào tài sản cố định.

5.3. Lưu ý khi so sánh hiệu quả hoạt động qua các thời kỳ

Net Profit Margin có thể được sử dụng để so sánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong các thời kỳ khác nhau. Tuy nhiên, điều này chỉ đáng tin cậy khi không có thay đổi lớn trong các khoản chi phí, chính sách kế toán của doanh nghiệp cũng như tình hình vĩ mô của nền kinh tế. Khi sự thay đổi càng lớn thì biên lợi nhuận càng trở nên kém tin cậy hơn để so sánh với các dữ liệu trong các kỳ trước.

5.4. Lưu ý khi so sánh biên lợi nhuận doanh nghiệp không cùng quy mô/ngành hàng

Chúng ta sẽ rất khó để so sánh tỷ suất lợi nhuận của hai doanh nghiệp khác quy mô hay ngành hàng. Ngành kinh doanh ô tô sẽ có biên lợi nhuận cao hơn rất nhiều so với ngành bán lẻ; tương tự thì chỉ số này ở các doanh nghiệp sản xuất sẽ khác các doanh nghiệp thương mại. Vì vậy, chỉ nên so sánh biên lợi nhuận của hai doanh nghiệp tương đồng về quy mô, ngành hàng ,…

​Như vậy bài viết này đã gửi đến bạn những kiến thức xoay quanh tỷ suất lợi nhuận trong đầu tư kinh doanh. Mua Bán hy vọng những nội dung trên sẽ giúp bạn hiểu rõ được Biên lợi nhuận là gì cũng như biết cách tính và hiểu được ý nghĩa của chỉ số này. Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo của Mua Bán để biết thêm những kiến thức hữu ích khác.

Xem thêm: 

• Nhà phân phối là gì? Hình thức, tiêu chí chọn nhà phân phối
• ASAP là gì? Ứng dụng của ASAP trong các lĩnh vực đời sống
• CS là gì? 3 điều nhân viên chăm sóc khách hàng cần nằm lòng