Tết Trung thu, một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của người Việt, luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt mỗi khi tháng Tám âm lịch đến gần. Vậy Tết Trung thu ngày mấy? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa của ngày lễ này cũng như những phong tục độc đáo và các bài hát quen thuộc trong ngày lễ này. Cùng Muaban.net tìm hiểu ngay.
I. Tết Trung thu ngày mấy âm lịch, dương lịch năm 2024?
Năm 2024, Tết Trung thu sẽ diễn ra vào ngày 15/08 âm lịch, tức Rằm tháng 8, và rơi vào thứ Ba, ngày 17/09/2024 theo dương lịch. Thời gian này người dân bốn phương cũng đã thu hoạch xong mùa vụ và bắt đầu tổ chức những lễ hội mà trong đó tiêu biểu là hội trăng rằm. Tết trung thu còn có nhiều tên gọi khác là: tết trông trăng, tết thiếu nhi, tết đoàn viên…
II. Nguồn gốc và ý nghĩa của Tết Trung thu
1. Nguồn gốc
Tết Trung thu có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ các nền văn hóa Á Đông. Theo nhiều tài liệu, Tết Trung thu được tổ chức từ thời nhà Đường (618-907) ở Trung Quốc, khi hoàng đế Đường Minh Hoàng cùng các quan viên ngắm trăng và tổ chức lễ hội. Dần dần, lễ hội này lan truyền sang các nước khác trong khu vực Đông Á, bao gồm Việt Nam. Ở Việt Nam, Tết Trung thu mang những nét đặc trưng riêng và được gắn liền với nhiều truyền thuyết dân gian, như câu chuyện về chú Cuội, chị Hằng hay sự tích bánh Trung thu.
Một truyền thuyết nổi tiếng kể rằng, vào ngày Rằm tháng 8, người nông dân thường tổ chức lễ tạ ơn thần mặt trăng sau khi kết thúc mùa vụ. Đây cũng là thời điểm mà trăng sáng nhất, đẹp nhất trong năm, tượng trưng cho sự đầy đủ và viên mãn.
2. Ý nghĩa
Tết Trung thu là dịp để thể hiện sự quan tâm, chăm sóc đối với trẻ em – những “mầm non” của gia đình và xã hội. Chính vì thế, Trung thu còn được gọi là Tết Thiếu nhi, khi trẻ em được tặng quà, rước đèn và tham gia các trò chơi dân gian.
Ngoài ra, Tết Trung thu còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự đoàn viên, sum họp. Đối với người lớn, đây là dịp để gia đình quây quần, cùng nhau thưởng thức những chiếc bánh Trung thu, nhấp một ngụm trà thơm và ngắm trăng sáng. Ánh trăng tròn vành vạnh trên bầu trời được coi là biểu tượng của sự đoàn tụ, hạnh phúc và sự viên mãn trong cuộc sống.
III. Các phong tục của ngày Tết Trung thu
1. Rước đèn trung thu
Tết Trung thu từ lâu đã được biết đến là ngày Tết dành cho thiếu nhi, khi mà các bậc cha mẹ thường bày cỗ, mừng Trung thu và chuẩn bị những chiếc đèn lồng đầy màu sắc cho con mình. Với những ánh đèn lấp lánh dưới ánh trăng vàng tạo nên không khí lễ hội ấm cúng và vui tươi.
Trẻ em sẽ cùng người thân tự làm hoặc được cha mẹ mua cho những chiếc đèn lồng đa dạng hình thù, từ đèn ông sao đến đèn hình các con thú. Cùng nhau thắp sáng những chiếc đèn lồng và rước đèn dưới bầu trời đêm trăng tròn.
Xem thêm: Hướng dẫn bé làm đèn trung thu chi tiết và đẹp mắt
2. Bày cỗ trung thu
Mâm cỗ Trung thu thường được các bậc cha mẹ chuẩn bị kỹ lưỡng với nhiều loại hoa quả, bánh kẹo, và đặc biệt không thể thiếu bánh Trung thu – biểu tượng của sự viên mãn và đoàn viên. Trên mâm cỗ, các loại trái cây được cắt tỉa khéo léo thành hình những con vật ngộ nghĩnh, như cá chép, chó bưởi, hay thỏ ngọc, nhằm mang lại niềm vui và sự thích thú cho các em nhỏ.
3. Múa lân
Múa lân thường được tổ chức tại các khu dân cư, trường học, hoặc trong các buổi lễ hội, nơi trẻ em và người lớn cùng nhau tụ họp để xem và cổ vũ. Với những màn biểu diễn đầy màu sắc và năng lượng của đoàn lân, với những pha nhào lộn, leo trèo đầy kỹ thuật. Tiếng trống dồn dập, nhịp điệu sống động hòa cùng những điệu múa điêu luyện của đoàn lân luôn thu hút sự chú ý của mọi người, đặc biệt là trẻ em.
Trong văn hóa dân gian, lân được coi là con vật linh thiêng, biểu tượng của sự may mắn, thịnh vượng và xua đuổi tà ma.
4. Làm bánh trung thu
Bánh Trung thu, với hình dáng tròn đầy hoặc vuông vắn, tượng trưng cho sự viên mãn, đủ đầy và hạnh phúc. Có hai loại bánh Trung thu phổ biến là bánh nướng và bánh dẻo. Bánh nướng thường có lớp vỏ vàng óng, giòn rụm, bên trong là nhân thập cẩm, đậu xanh, hay hạt sen, còn bánh dẻo có vỏ trắng mịn, mềm mướt với nhân đậu xanh hoặc hạt sen thơm ngọt. Ngày nay, dù nhịp sống hiện đại đã khiến nhiều gia đình lựa chọn mua bánh Trung thu sẵn có, nhưng phong tục tự làm bánh vẫn được nhiều người gìn giữ như một cách lưu truyền giá trị truyền thống.
Xem thêm: Hướng dẫn cách làm bánh trung thu thơm ngon chuẩn vị
5. Làm đồ chơi trung thu
Những món đồ chơi đơn giản nhưng đầy sáng tạo như đèn ông sao, mặt nạ giấy bồi, trống bỏi, hay tò he rất phổ biến vào mỗi dịp Trung thu. Trẻ em thường háo hức cùng ông bà, cha mẹ tự tay làm những món đồ chơi này từ các vật liệu dễ kiếm như tre, giấy màu, hoặc đất sét. Quá trình làm đồ chơi không chỉ giúp trẻ em rèn luyện sự kiên nhẫn và kỹ năng thủ công, mà còn là cơ hội để gia đình quây quần bên nhau, tạo nên không khí đầm ấm, vui vẻ.
IV. Các bài hát về tết trung thu
Nhạc Trung thu không chỉ là phần không thể thiếu trong các hoạt động lễ hội mà còn góp phần làm cho không khí Tết Trung thu thêm phần vui tươi và ý nghĩa. Dưới đây là danh sách 10 bài hát nổi tiếng về Tết Trung thu, cùng với tác giả và năm sáng tác của từng bài:
- Rước đèn tháng Tám: Tác giả Hoàng Hiệp, năm sáng tác 1960
- Tết Trung thu: Tác giả Vũ Đức Sao Biển, năm sáng tác 1978
- Bé vui Trung thu: Tác giả Phan Huỳnh Điểu, năm sáng tác 1975
- Trung thu của em: Tác giả Nguyễn Ngọc Thiện, năm sáng tác 1983
- Múa lân Trung thu: Tác giả Xuân Sầu, Năm sáng tác 1990
- Đêm Trung thu: Tác giả Hoàng Minh, năm sáng tác 1981
- Bánh Trung thu: Tác giả Lê Đình Vỵ, năm sáng tác 1984
- Chị Hằng: Tác giả Lê Thương, năm sáng tác 1965
- Câu chuyện Trung thu: Tác giả Hoàng Trí, năm sáng tác 1987
- Lồng đèn Trung thu: Tác giả Phạm Tuyên, năm sáng tác 1972
V. Tết Trung thu ở một số quốc gia khác
Tết Trung thu không chỉ được tổ chức ở Việt Nam mà còn là một lễ hội quan trọng ở nhiều quốc gia châu Á khác. Mỗi quốc gia đều có những phong tục và cách tổ chức riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú của lễ hội này.
Ở Trung Quốc, Tết Trung thu, còn gọi là “Lễ hội Mặt Trăng,” là một trong những lễ hội lớn nhất trong năm. Người dân thường tụ tập để thưởng thức bánh Trung thu, một loại bánh làm từ nhân đậu đỏ hoặc hạt sen, và ngắm trăng tròn. Múa lân, đốt pháo, thả đèn trên sông, thả đèn lồng cũng là những hoạt động phổ biến trong dịp này, mang lại không khí vui tươi và may mắn.
Tại Hàn Quốc, tết trung thu ngày mấy? Kỳ nghỉ lễ Trung thu được gọi là “Chuseok” tại đây kéo dài 3 đến 5 ngày từ ngày 15 tháng 8 âm lịch. Trong dịp này, người Hàn Quốc thực hiện nghi lễ tạ ơn tổ tiên và thưởng thức các món ăn truyền thống như bánh songpyeon (bánh gạo hình bán nguyệt) và kimchi. Chuseok cũng là thời điểm để các gia đình sum họp và tham gia các trò chơi dân gian như đấu vật và nhảy dây.
Nhật Bản tổ chức Tết Trung thu dưới tên gọi “Otsukimi” hoặc “Tsukimi.” Lễ hội này tập trung vào việc ngắm trăng và cầu nguyện cho mùa màng bội thu. Người Nhật thường chuẩn bị các món ăn như bánh dẻo và dưa hấu, và trang trí nhà cửa bằng các đồ vật hình trăng. Otsukimi cũng là dịp để thưởng thức các loại trà và tổ chức các buổi tiệc ngoài trời.
Ở Thái Lan, Tết Trung thu được gọi là “Lễ hội Trung thu” và thường diễn ra với các hoạt động vui chơi, trò chơi truyền thống và thưởng thức món bánh Trung thu. Mặc dù không phải là lễ hội lớn nhất trong năm, nhưng đây vẫn là dịp để người dân cùng nhau tham gia các hoạt động cộng đồng và thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên.
Tại Lào và Campuchia, Tết Trung thu cũng được tổ chức với nhiều hoạt động tương tự như ở các nước láng giềng. Các gia đình thường bày cỗ, thưởng thức các món ăn truyền thống và tổ chức các hoạt động vui chơi cho trẻ em. Lễ hội này không chỉ là dịp để trẻ em vui chơi mà còn là cơ hội để các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau.
Lời kết
Tết Trung thu không chỉ là một ngày lễ trọng đại mà còn là dịp để các gia đình quây quần, vui vẻ bên nhau. Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp câu hỏi tết Trung thu ngày mấy, và hiểu rõ hơn về nguồn gốc, ý nghĩa đến các phong tục và truyền thống của ngày lễ này. Chúc bạn và gia đình có một Tết Trung thu vui vẻ, đầm ấm và đầy ý nghĩa. Đừng quên chia sẻ bài viết này và tham khảo thêm những thông tin thú vị khác tại Muaban.net!
Xem thêm:
- Tổng hợp 20 bài thơ tết Trung Thu hay, ý nghĩa cho các bạn thiếu nhi
- Hướng dẫn cách vẽ con lân trung thu đơn giản cho bé
- Cách trang trí mâm cỗ trung thu bằng bánh kẹo đơn giản mà độc đáo nhất
