Cúng cơm là nghi thức tiễn đưa người đã khuất về thế giới bên kia. Đây là nghi thức khá quan trọng không thể thiếu trong mỗi tang lễ để thể hiện sự tiếc nuối, biết ơn và lòng thành kính dành cho người đã khuất. Vậy nghi thức cúng cơm là gì? Chuẩn bị ra sao? Cùng Mua Bán tìm hiểu nghi thức cúng cơm dành cho người đã khuất thông qua bài viết dưới đây nhé!
I. Nghi thức cúng cơm là gì?
Cúng cơm còn được gọi là lễ cúng Chúc Thực, bắt nguồn từ nghi lễ cúng người đã khuất theo truyền thống phương Đông. Nghi thức cúng cơm sẽ được thực hiện trong các bữa ăn gia đình trong vòng 100 ngày đầu sau sự ra đi của người thân. Nghi thức này được thực hiện chủ yếu tại gia đình, với mỗi bữa ăn chính của gia chủ mất người đều bao gồm một phần của nghi thức để cúng tế cho linh hồn của họ.
II. Ý nghĩa của nghi thức cúng cơm
Nghi thức cúng cơm mang theo nhiều ý nghĩa tinh thần quan trọng trong nhiều văn hóa và tôn giáo, vì nó thể hiện sự tôn trọng và sự tiếc nuối dành cho người đã khuất. Dưới đây là một số ý nghĩa chính của nghi thức cúng cơm:
- Báo hiếu và biết ơn: Cúng cơm thường được coi là một cách để con cháu bày tỏ lòng biết ơn và tôn trọng đối với người đã khuất. Đây là một hình thức thể hiện sự kính trọng và biết ơn và dành sự tri ân đối với người đã khuất.
- Tôn thờ và tâm linh: Cúng cơm là một hình thức tôn thờ và tâm linh. Nó thể hiện sự tôn vinh cho linh hồn của người đã mất và cầu nguyện cho họ. Đối với nhiều tôn giáo, cúng cơm có ý nghĩa tôn thờ các vị thần hoặc linh hồn tổ tiên.
- Duy trì truyền thống và văn hóa: Cúng cơm thường được thực hiện theo các truyền thống và nghi lễ cụ thể của mỗi vùng và tôn giáo. Nó giúp duy trì và kế thừa các giá trị văn hóa và truyền thống của một cộng đồng.
III. Thời gian thực hiện nghi thức cúng cơm
Thời gian thực hiện nghi thức cúng cơm thường sẽ dựa trên quan niệm và tín ngưỡng của từng gia đình và vùng miền. Như đã đề cập trước đó, Thời gian phổ biến nhất cho nghi thức cúng cơm là khoảng 100 ngày kể từ ngày mất của người đã khuất.
Tuy nhiên, ở các địa phương và dân tộc khác nhau, có sự thay đổi về ngày cúng cơm dành cho người đã khuất. Ví dụ, ở một số nơi, người ta thường chỉ thực hiện cúng cơm trong vòng 49 ngày (dựa trên lễ Chung Thất). Theo tín ngưỡng Phật giáo, 49 ngày được cho là đủ để linh hồn siêu thoát khỏi sự vướng bận của cuộc sống trần tục. Do đó, ở miền Bắc, người ta thường tổ chức lễ cúng “49 ngày” cho người đã khuất.
Ở những nơi khác, cúng cơm có thể kéo dài đến 100 ngày hoặc được gọi là lễ thốt khóc (hay còn gọi là thôi khóc). Con số 100 ngày thường được coi là đủ để linh hồn có thể nhập tràng hoàn toàn và siêu thoát khỏi sự ràng buộc của thế gian.
IV. Mâm cúng cơm chuẩn bị những gì?
Đối với mâm cơm cúng cơm cho người đã khuất, gia chủ cần chú ý rằng nó khác biệt so với bữa cơm hàng ngày. Mâm cúng cơm 100 ngày sẽ bao gồm đầy đủ các món ưa thích của người đã khuất khi còn sống, nên gia chủ cần chuẩn bị các món này để dâng lên.
Nếu thực hiện nghi thức cúng cơm theo đạo phật, gia chủ nên chuẩn bị mâm cúng cơm với các món ăn chay, không nên chuẩn bị mâm cúng mặn. Bữa cơm chay mang ý nghĩa giúp linh hồn của người đã khuất được thanh tịnh, dễ dàng siêu thoát và giảm bớt sự ràng buộc.
Một điều quan trọng cần lưu ý là trong 49 ngày đầu, không nên cúng đồ mặn, chỉ nên cúng đồ chay. Sau buổi lễ 49 ngày cho người đã khuất, bạn có thể bắt đầu cúng đồ mặn.
V. Văn khấn nghi thức cúng cơm
|
NGUYỆN HƯƠNG Tang chủ nguyện hương…, dâng hương…, lễ hương linh tam… bái, giai quỳ… (Tang chủ quỳ, dâng hương ngang trán vái tên người chết, cắm hương xong, lễ ba lạy và quỳ xuống) THỈNH HƯƠNG LINH Chân ngôn thần lực dẫn hương linh Từ chốn u minh về dương thế An toạ linh sàng để nghe kinh Tang gia hiếu tử chí thành hiến dâng. O THỈNH ĐỨC DI ĐÀ TIẾP DẪN Nam mô nhất tâm phụng thỉnh Sông mê dào dạt sóng tình Biển đau lênh láng lệ mình khóc than Muốn mau thoát khỏi trần gian Hãy nên niệm Phật tiêu tan khổ nàn. O Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi A-di-đà Phật, tay bưng sen vàng tiếp dẫn hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. , hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh. Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh Thân cử bước thênh thang Tâm tự tại an nhàn Tới lui không vướng mắc Vượt thoát cảnh trần gian. O THỈNH ĐỨC QUAN THẾ ÂM TIẾP DẪN Nam mô nhất tâm phụng thỉnh Đức Quán Âm tu hành nhiều kiếp Với lời nguyện tha thiết độ sanh Khắp muôn nơi cầu nguyện chí thành Ngài ứng hiện muôn hình tế độ. O Nam mô Đại Từ Đại Bi Tầm Thanh Cứu Khổ Cứu Nạn Quan Thế Âm Bồ-tát, tay cầm nhành liễu, phóng hào quang tiếp dẫn hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi, hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh. Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh Hồn về dương thế Phách ở nơi nao Mau mau tỉnh ngộ Vượt thoát trần lao. THỈNH ĐỨC ĐỊA TẠNG TIẾP DẪN Nam mô nhất tâm phụng thỉnh U minh dứt hết ngục hình Dương gian độ thoát chúng sanh không còn Bồ đề nguyện lớn vuông tròn Chứng nên Phật quả không còn tử sinh. O Nam mô U Minh Giáo Chủ Bổn Tôn Địa Tạng Vương Bồ-tát, tay cầm tích trượng, phóng hào quang tiếp độ hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi, hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh. Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh Được nương nhờ oai thần chư Phật Nay về đây nghe pháp nghe kinh Hồn thiêng thụ hưởng linh đình Nén hương, bát nước, ân tình cúng dâng. CHÂM TRÀ LẦN I Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh… Tang gia hiếu quyến lễ… tạ hương linh nhị… bái. OO BA LẦN TRIỆU THỈNH Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh Nam mô nhất tâm triệu thỉnh Tang chủ thành tâm bái thỉnh. Hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… ba lần triệu thỉnh hương linh đã về, hồn thiêng an toạ linh sàng, tang chủ thành tâm thiết đàn hương hoa, cam lồ, pháp thực đủ đầy kính dâng. DÂNG CƠM CÚNG Tang chủ thành tâm dâng cơm. (Tang chủ gắp thức ăn, mỗi thứ một ít để vào bát cơm, đôi đũa gác ngang và nâng ngang trán) (Tuỳ theo trường hợp cúng cho cha mẹ, vợ chồng,… mà người chủ lễ chọn những phần sau đọc cho phù hợp)
Đây bát cơm đầy nặng ước mong Cha (mẹ) ơi! Đây ngọc với đây lòng Đây tình còn đọng trong tha thiết Ân nghĩa sinh thành chưa trả xong.
Chim loan phụng từ xưa hoà hợp Đàn sắt cầm bỗng đứt dây tơ Âm dương xa cách đôi bờ Bóng kia hình nọ bây giờ tìm đâu.
Đây nền nhân, đây nhà nghĩa, do tổ tiên gầy dựng mà nên! Nọ lá ngọc, nọ cành vàng, bởi công đức chất chồng mà có. Hiểu đạo nghĩa càng thêm thân thiết Rõ bà con thương tiếc biết bao Âm dương xa cách đớn đau Giờ nương Tam Bảo sớm mau an nhàn. CHÚ BIẾN THỰC Nam mô tát phạ đát tha nga đa phạ lồ chỉ đế. Án, tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (3 lần) O CHÚ BIẾN THUỶ Nam mô tô rô bà da, đát tha nga đa da, đát điệt tha. Án, tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô, ta bà ha. (3 lần) O CHÚ PHỔ CÚNG DƯỜNG Án, nga nga nẳng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần) O (Tang chủ thành tâm để bát cơm xuống) Sắc hương mỹ vị đầy hư không Nguyện cho hương linh đều no đủ. Nam mô Mỹ Hương Trai Bồ-tát Ma-ha-tát. (3 lần) O CHÂM TRÀ LẦN II Cam lồ một giọt linh thiêng Tiêu trừ đói khát triền miên Mật ngôn mầu nhiệm hồn thiêng an lành. Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh… Toàn gia hiếu quyến lễ… hương linh nhị… bái… OO KHAI THỊ HƯƠNG LINH Biển khổ mênh mông sóng nổi trôi Muốn đến Bồ đề bờ giác ngộ Nếu mà chưa từng nghe kinh pháp Thì làm sao thoát khỏi luân hồi. Nam mô Đa Bảo Như Lai Nam mô Bảo Thắng Như Lai Nam mô Diệu Sắc Thân Như Lai Nam mô Quảng Bác Thân Như Lai Nam mô Ly Bố Uý Như Lai Nam mô Cam Lồ Vương Như Lai Nam mô A-di-đà Như Lai. O QUY Y CHO HƯƠNG LINH (Nếu hương linh quy y rồi thì khỏi) Hương linh quay về nương tựa Phật Hương linh quay về nương tựa Pháp Hương linh quay về nương tựa Tăng. Quay về nương tựa Phật, người đưa đường chỉ lối cho hương linh. Quay về nương tựa Pháp, con đường của tình thương và sự hiểu biết. Quay về nương tựa Tăng, đoàn thể của những người nguyện sống cuộc đời tỉnh thức. SÁM HỐI CHO HƯƠNG LINH Hương linh đã tạo bao nghiệp ác Đều do vô thỉ tham, sân, si Từ thân, miệng, ý phát sinh ra Tất cả hương linh đều sám hối. O OAI LỰC SỰ HƯỚNG NGUYỆN Nguyện đều no đủ bỏ xan tham Mau thoát u minh sinh Tịnh độ Quy y Tam Bảo phát Bồ đề Rồi sẽ đạt thành đạo vô thượng Công đức đi về cõi vị lai Tất cả hương linh cùng tiếp nhận. O CHÂM TRÀ LẦN III Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh… Toàn gia hiếu quyến lễ… hương linh nhị… bái. OO CHÚ VÃNG SANH TỊNH ĐỘ Nam mô a di đa bà dạ. Đa tha dà đa dạ. Đa điệt dạ tha. A di rị đô bà tỳ, a di rị đa, tất đam bà tỳ, a di rị đa, tỳ ca lan đế, a di rị đa, tỳ ca lan đa. Dà di nị, dà dà na. Chỉ đa ca lệ, ta bà ha. (3 lần) O HỒI HƯỚNG Nguyện sinh Tịnh độ Di-đà Hoa sen chín phẩm là cha mẹ mình Hoa khai ngộ pháp vô sanh Cùng chư Bồ-tát bạn lành với ta Nguyện đem công đức tạo ra Hướng về tất cả gần xa hưởng nhờ Con cùng muôn loại thân sơ Đều thành Phật đạo đến bờ an vui. O PHỤC NGUYỆN Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo. Tác đại chứng minh. O Hôm nay ngày….. tháng….. năm….. có gia đình tang chủ thành tâm thiết lễ cúng cơm. Nguyện đem công đức hồi hướng cầu siêu cho hương linh (Họ tên ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi), được phát tâm tỉnh giác, lìa chỗ tối tăm, xa rời đường dữ, tin sâu Tam Bảo, sinh về cõi Phật an vui. O Thứ nguyện: Tâm chí thành dâng lên, nguyện cho hương linh, nghiệp chướng tiêu trừ, vãng sinh Tịnh độ. Lại nguyện cho toàn thể tang gia hiếu quyến, thân tâm an lạc, thường được kiết tường, xa lìa khổ ách. O Khắp nguyện: Kẻ mất siêu thăng, người còn phúc lạc, âm dương lưỡng lợi, pháp giới nhân thiên, đồng thành Phật đạo. Nam mô A-di-đà Phật. O TIỄN ĐƯA HƯƠNG LINH Hồn về Cực Lạc Tây phương Ngát hương sen nở hào quang sáng ngời Chắp tay vĩnh biệt cõi đời Quán Âm, Thế Chí đón mời hồn đi. O HOÀN TẤT Tang chủ đứng dậy, lễ tạ hương linh tứ… bái… OOOO |
VI. Bài cúng cơm cho người đã khuất hằng ngày
Nam mô A Di Đà Phật!
Hôm nay là ngày…… tháng…… Năm……… |
VII. Những lưu ý trong nghi thức cúng cơm
Khi tiến hành nghi thức cúng cơm cho người đã khuất, có một số lưu ý quan trọng mà mọi người cần chú ý đến. Dưới đây là những điều mà gia chủ cần phải ghi nhớ:
- Vị trí của mâm cúng cơm: Mâm cúng cơm cho người mới mất không nên được đặt trực tiếp lên bàn thờ của họ, và cũng không nên đặt mâm trên mặt đất. Do đó, nên chuẩn bị một chiếc bàn thấp hơn so với bàn thờ để đặt mâm cúng cơm.
- Lau rửa bàn thờ: Trước khi đặt đồ thờ cúng lên bàn, bạn cần phải lau rửa bàn thờ bằng nước gừng.
- Cung cấp đủ đồ trong 100 ngày: Trong suốt 100 ngày liên tục, bạn cần phải đảm bảo có đủ các thành phần cần thiết như cơm, muối, nước, và các nguyên liệu khác.
- Thêm đồ ăn mặn sau 49 ngày: Sau 49 ngày, bạn có thể thêm đồ ăn mặn vào mâm cúng như rượu, thịt, và các món xào khác.
- Không nêm nếm đồ ăn cúng: Đồ ăn cúng không nên được nêm nếm hoặc gia vị thêm vị.
- Hương tàng sau khi cúng: Sau khi lễ cúng hoàn thành, gia chủ có thể đem đồ ăn xuống.
- Không thắp hương cho món cúng cụ thể: Cần tránh thắp hương cho các món như xôi đậu đen, riêu ốc, riêu cua, và các món tương tự.
Những lưu ý này giúp duy trì tính linh thiêng của lễ cúng và tuân theo các phong tục truyền thống liên quan đến việc tôn trọng và sự thành kính đối với người đã khuất.
Cuối cùng, việc cúng cơm cho người đã khuất không chỉ là một nghi thức tôn thờ, mà còn là biểu hiện tình cảm và đạo đức của con cháu đối với người đã khuất. Thông qua bài viết trên, Mua Bán hy vọng rằng các bạn sẽ hiểu rõ về nghi thức cúng cơm để việc thờ cúng tổ tiên thêm phần thực tâm, thành ý.
Và cũng đừng quên truy cập vào Muaban.net thường xuyên để cập nhật những tin tức mới nhất về phong thủy, nhà đất, việc làm… bạn nhé!
Tham khảo ngay một số tin đăng mua bán nhà đất uy tín và nhanh chóng tại Muaban.net:
Xem thêm:
- Cách cúng cô hồn hàng tháng: Văn khấn, Bài Cúng chuẩn nhất
- Cách cúng đất đai trong nhà: Văn Khấn, Bài Cúng Thổ Thần Chi Tiết
- Chi tiết bài văn khấn 100 ngày cho người đã khuất đầy đủ nhất 2023
