Cách đặt câu hỏi phỏng vấn là một trong những kỹ năng quan trọng mà mỗi nhà tuyển dụng cần trau dồi và phát triển liên tục. Không những giúp nâng cao tính chuyên nghiệp mà kỹ năng này còn giúp các HR lựa chọn được những ứng viên ưu tú nhất. Nếu đây vẫn là một trong những bài toán khó với bạn thì đừng bỏ qua bài viết sau.
1. Chi tiết 6 cách đặt câu hỏi phỏng vấn giúp nhà tuyển dụng đánh giá ứng viên hiệu quả
Kỹ năng và phương pháp đặt câu hỏi của nhà tuyển dụng sẽ giúp đánh giá chính xác tính cách, năng lực cũng như sự phù hợp giữa ứng viên với vị trí ứng tuyển. Cùng tham khảo ngay 6 cách đặt câu hỏi phỏng vấn được chia sẻ từ các HR thành công nhất.
1.1 Cách đặt câu hỏi mở
Với cách đặt câu hỏi dạng mở, phần trả lời của ứng viên sẽ không bị giới hạn bởi một khuôn khổ nhất định nào đó. Điều này cũng đòi hỏi họ sẽ phải tư duy nhiều hơn và bộc lộ rõ quan điểm và thái độ của bản thân. Mục đích chính của việc đặt câu hỏi dạng mở là giúp các nhà tuyển dụng tìm hiểu rõ hơn về ứng viên của họ, bao gồm cả phong thái làm việc, mục tiêu nghề nghiệp và định hướng phát triển.
Chẳng hạn như khi đặt câu hỏi về hành vi, bạn có thể yêu cầu ứng viên sử dụng những kinh nghiệm làm việc trước đó để giải quyết các tình huống mà họ có thể gặp trong vị trí mới, chức vụ mới.
Nhà tuyển dụng có thể linh hoạt đặt nhiều câu hỏi mở trong buổi phỏng vấn để khai thác tiềm năng ứng viên. Lưu ý rằng câu hỏi được đề ra cần dễ hiểu, xúc tích tránh để ứng viên hiểu sai ý nghĩa và trả lời lan man, không đúng trọng tâm.
Sau đây là một số mẫu câu với cách đặt câu hỏi phỏng vấn dạng mở mà bạn có thể áp dụng:
- Vì sao bạn quyết định ứng tuyển vào công ty này?
- Hãy cho một ví dụ minh hoạ về cách bạn thực hiện để cải thiện hiệu suất công việc.
- Thử thách lớn nhất trong công việc bạn từng đối mặt là gì?
- Sở trường và sở đoản của bạn là gì?
- Bạn có định hướng như nào cho sự nghiệp của mình trong 5 năm tới?
- Bạn hình dung một công việc lý tưởng sẽ trông như thế nào?
1.2 Cách đặt câu hỏi giả định
Câu hỏi giả định là một trong những mẫu câu thường xuyên gặp phải nhất trong các buổi phỏng vấn. Đây sẽ là câu hỏi đưa ra một tình huống giả định và yêu cầu ứng viên trình bày về quan điểm, cách xử lý của mình với tình huống đó.
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn theo dạng này có thể giúp bạn đánh giá được khả năng xử lý vấn đề và năng lực nhìn nhận tình huống nhất định của ứng viên. Tuy nhiên để đặt được câu hỏi này, nhà tuyển dụng phải có kỹ năng phỏng vấn nhân sự tốt mới có thể đưa ra được đánh giá khách quan.
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn này sẽ phù hợp và hữu ích nhất với trường hợp công việc thực tế. Vậy nên khi đặt câu hỏi này nhà tuyển dụng cần bám sát vào yêu cầu công việc. Lưu ý rằng đừng quá chú trọng vào hình thức cũng như các câu trả lời giả định. Điều bạn thực sự cần quan tâm ở đây là cách ứng viên nhìn nhận, đánh giá và giải quyết vấn đề.
Sau đây là một số câu hỏi giả định mà các HR có thể sử dụng trong buổi phỏng vấn:
- Nếu nhận thấy hiệu suất công việc ngày càng đi xuống, bạn sẽ làm gì?
- Giả sử công việc mà bạn nhận trách nhiệm giám sát không đạt được chỉ tiêu đề ra bạn sẽ phản ứng và giải quyết thế nào?
- Giả sử bạn đang là nhà tuyển dụng cho vị trí mình đang ứng tuyển, bạn sẽ tìm kiếm và chú trọng vào kỹ năng nào ở ứng viên?
- Nếu được chọn lại, bạn sẽ tiếp tục lựa chọn công việc này hay làm một nghề nào khác?
Xem thêm: Đặt câu hỏi cho nhà tuyển dụng như thế nào ở buổi phỏng vấn?
1.3 Cách đặt câu hỏi đuổi
Câu hỏi đuổi là dạng câu không quá phổ biến trong cuộc phỏng vấn, thường được dùng khi nhà tuyển dụng muốn hỏi xoáy vào vấn đề nhằm thử thách khả năng ứng biến của ứng viên bằng việc liên tiếp đặt ra nhiều câu hỏi.
Thông thường, những người tự tin, phản ứng linh hoạt và nhanh nhẹn sẽ bộc lộ được ưu thế của mình với cách đặt câu hỏi phỏng vấn này. Trong khi đó những người mới chưa có quá nhiều kinh nghiệm rất dễ trở nên vụng về và nhanh chóng rơi vào ngõ cụt.
Nhà tuyển dụng nên cân nhắc đặt câu hỏi này vào giữa hoặc cuối buổi phỏng vấn vì đây là dạng câu hỏi thường gây không ít khó dễ với các ứng viên, tránh trường hợp tạo bầu không khí căng thẳng cho buổi phỏng vấn.
Khi đặt câu hỏi, tránh đừng dùng ngữ điệu quá mạnh hay dồn dập mà hãy cho họ thời gian suy nghĩ và ứng biến. Sau đây là một số ví dụ về câu hỏi đuổi:
- Bạn có nhắc đến kỳ vọng trong 2 năm sẽ đặt được vị trí trưởng phòng, bạn cảm thấy mục tiêu này có khả thi không? Vì sao?
- Bạn đã có lộ trình cụ thể để có được vị trí này hay chưa? Hãy chia sẻ cụ thể.
- Vì sao bạn nghĩ mình có thể làm được điều này?
1.4 Cách đặt câu hỏi thăm dò
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn thăm dò thường được sử dụng khi nhà tuyển dụng muốn khai thác thông tin về vấn đề nào đó một cách thấu đáo nhất. Bằng cách này, bạn có thể có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề mình đang quan tâm. Để đặt được câu hỏi thăm dò, bạn có thể áp dụng công thức 5W bao gồm What (Cái gì), When (Khi nào), Where (Ở đâu), Why (Tại sao), Who (Ai).
Cách đặt câu hỏi phỏng vấn dạng này thường sẽ được áp dụng linh hoạt khi nhận thấy ứng viên cố tình tránh né, không muốn để lộ thông tin gì đó. Cần chú ý rằng nhà tuyển dụng chỉ nên sử dụng câu hỏi này khi muốn biết thêm những thông tin quan trọng liên quan đến công việc và gốc rễ của vấn đề, tránh hỏi những nội dung không cần thiết ảnh hưởng quyền riêng tư của người khác.
Chẳng hạn như:
- Bạn tìm thấy tin tuyển dụng ở nền tảng nào? Ai là người đã giới thiệu công việc này cho bạn?
- Nếu phải làm tăng ca làm thêm ngoài giờ bạn có đồng ý không? Khoảng thời gian tăng ca thích hợp với bạn là khung giờ nào?
- Vì sao bạn lại thôi việc ở công ty cũ? Vấn đề có liên quan đến công việc hay không?
1.5 Cách đặt câu hỏi dạng phễu
Câu hỏi dạng phễu là mẫu câu chỉ tập trung hỏi vào chi tiết câu chuyện của vấn đề ban đầu. Để áp dụng cách đặt câu hỏi phỏng vấn dạng phễu, nhà tuyển dụng cần đặt câu hỏi chung về vấn đề muốn khai thác, sau đó bắt đầu đặt tiếp những câu hỏi cụ thể hơn.
Câu hỏi này thường được dùng nếu nhà tuyển dụng muốn tìm hiểu sâu hơn về vấn đề của ứng viên, chẳng hạn như kinh nghiệm công việc. Lưu ý rằng chỉ nên tập trung vào những tiêu chí và yêu cầu của công việc, tránh đặt câu hỏi ngoài lề gây khó khăn cho ứng viên.
Dưới đây là một số mẫu câu hỏi mà các HR có thể tham khảo:
- Bạn đã từng hoạt động đội nhóm bao giờ chưa?
- Một nhóm làm việc của bạn thường làm về chủ đề gì, có bao nhiêu người trong một nhóm?
- Bạn thường đảm nhận vị trí nào trong nhóm?
- Bạn có gặp phải bất cứ khó khăn nào trong quá trình làm việc nhóm không?
- Bạn đánh giá khả năng làm việc đội nhóm của mình như thế nào?
- Các thành viên trong nhóm nhận xét thế nào về bạn?
Xem thêm: Top các câu hỏi phỏng vấn bán mỹ phẩm các nhà tuyển dụng hay hỏi nhất
1.6 Cách đặt câu hỏi theo mô hình STAR
Mô hình STAR là một cách tiếp cận phổ biến trong việc phỏng vấn hành vi của ứng viên trong quá trình tuyển dụng. STAR là viết tắt của Tình huống (Situation), Nhiệm vụ (Task), Hành động (Action) và Kết quả (Result). Các câu hỏi hành vi sẽ giúp nhà tuyển dụng đánh giá khả năng của ứng viên trong việc xử lý các tình huống cụ thể có liên quan đến công việc.
Bên cạnh đó, loại câu hỏi này cũng cung cấp thông tin quan trọng về các kỹ năng mà ứng viên cần có để thực hiện công việc một cách hiệu quả, bao gồm kỹ năng làm việc nhóm, lãnh đạo, giao tiếp và nhiều kỹ năng khác.
Câu hỏi phỏng vấn hành vi theo mô hình STAR có thể bắt đầu với các yêu cầu sau:
- Hãy kể cho tôi nghe về một tình huống khó khăn nhất khi làm việc với khách hàng mà bạn đã đối mặt trong công việc và cách giải quyết của bạn.
- Hãy cho tôi một ví dụ cụ thể về cách bạn đã sử dụng một kỹ năng nhất định để giải quyết một tình huống trong công việc.
Sau đó, để làm rõ hơn về tình huống đó, nhà tuyển dụng sẽ tiếp tục hỏi ứng viên các câu hỏi như:
- Tình huống đó đã diễn ra như thế nào? Cụ thể các hoàn cảnh và tình tiết nào đã xảy ra?
- Trong tình huống đó, vai trò và nhiệm vụ của bạn là gì?
- Bạn đã hành động như thế nào để giải quyết tình huống?
- Kết quả cuối cùng bạn đã đạt được là gì? Có những kết quả tích cực hoặc tiêu cực nào xảy ra sau đó?
Nhờ vào mô hình STAR và loạt câu hỏi liên quan, nhà tuyển dụng có thể hiểu rõ hơn về cách ứng viên ứng xử trong các tình huống thực tế và đánh giá khả năng phù hợp với công việc cụ thể.
Dưới đây là ví dụ về câu hỏi phỏng vấn hành vi kèm theo câu trả lời được đánh giá cao:
Câu hỏi: Hãy kể về một trường hợp bạn đã đối mặt với một tình huống khó khăn trong công việc và cách bạn đã vượt qua nó.
- Tình huống: Trong công việc trước đây của tôi, trưởng nhóm thiết kế đồ họa bất ngờ nghỉ việc mà không thông báo trước. Vì cô ấy đảm nhiệm vai trò lãnh đạo trực tiếp trong nhóm thiết kế đồ họa nên khi cô ấy vắng mặt, chúng tôi đối diện với việc không biết phải làm gì để tiếp tục công việc.
- Nhiệm vụ: Với vai trò của một nhà thiết kế đồ họa mới, tôi đã quyết định đảm nhận trách nhiệm để đảm bảo rằng các công việc vẫn được thực hiện đúng thời hạn và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của khách hàng.
- Hành động: Để làm điều này, tôi đã tìm đến giám đốc sáng tạo và đề xuất được đào tạo về các khía cạnh công việc mà người tiền nhiệm trước đây đảm nhận. Tôi đã làm việc cả trong giờ nghỉ trưa suốt một tuần để hoàn thành công việc. Đồng thời, tôi đã giao những nhiệm vụ đơn giản hơn cho các thực tập sinh nhằm giảm áp lực cho cả nhóm.
- Kết quả: Khách hàng đã đánh giá cao sản phẩm của chúng tôi và dự án được hoàn thành sớm hơn thời hạn 1 ngày. Giám đốc sáng tạo rất ấn tượng trước những nỗ lực của tôi và đã đề xuất thăng chức tôi thành chuyên viên thiết kế đồ họa.
2. 5 điều cần lưu ý giúp nhà tuyển dụng nâng cao kỹ năng đặt câu hỏi phỏng vấn
Bên cạnh việc trau dồi cách đặt câu hỏi phỏng vấn, bạn cũng cần lưu ý thêm các chi tiết sau.
2.1 Luyện tập trước khi phỏng vấn
Một điều thường bị bỏ qua trong công tác tuyển dụng là việc mọi người chỉ nghĩ rằng chỉ ứng viên mới cần luyện tập trước khi phỏng vấn. Tuy nhiên, phỏng vấn thực tế là quá trình trao đổi hai chiều giữa nhà tuyển dụng và ứng viên.
Do đó, để xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp và đảm bảo buổi phỏng vấn diễn ra hiệu quả, các nhà tuyển dụng cũng cần chuẩn bị kỹ càng bằng cách tổ chức buổi tập huấn với đồng nghiệp và nhờ họ đưa ra góp ý và lời khuyên. Điều này sẽ giúp các nhà tuyển dụng điều chỉnh, hoàn thiện cách đặt câu hỏi phỏng vấn và đàm phán để buổi phỏng vấn diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả nhất.
2.2 Nghiên cứu ứng viên trước buổi phỏng vấn
Trước khi tiến hành phỏng vấn, nghiên cứu thông tin về ứng viên sẽ giúp nhà tuyển dụng có cái nhìn tổng quan về năng lực và kinh nghiệm của họ, từ đó sẽ có cách đặt câu hỏi phỏng vấn phù hợp.
Hơn nữa, việc tìm hiểu trước về ứng viên sẽ giúp tránh việc hỏi lại những thông tin đã có trong hồ sơ, tiết kiệm thời gian và tập trung vào những câu hỏi mang tính chuyên môn hơn.
2.3 Chuẩn bị sẵn những câu hỏi phù hợp
Mỗi buổi phỏng vấn đều cần chuẩn bị trước bộ câu hỏi để đảm bảo thu thập đầy đủ thông tin cần thiết từ ứng viên. Bộ câu hỏi nên được đa dạng hóa, bao gồm cả câu hỏi mở/đóng, câu hỏi tình huống và hành vi, nhằm đánh giá ứng viên một cách toàn diện.
Xem thêm: Top 3 Câu hỏi phỏng vấn quan trọng mà nhà tuyển dụng nên dùng
2.4 Linh hoạt trong quá trình phỏng vấn
Nhà tuyển dụng cần linh hoạt hơn trong quá trình phỏng vấn, nghĩa là bạn phải có khả năng sắp xếp, thay đổi kế hoạch nếu phát sinh tình huống bất ngờ. Bạn phải sẵn sàng chấp nhận một số sai lệch so với kế hoạch ban đầu của mình miễn là chúng đảm bảo cho buổi phỏng vấn hiệu quả và đi đúng hướng.
2.5 Nói ít hơn và lắng nghe nhiều hơn
Nhà tuyển dụng cần đặt các câu hỏi thích hợp và tương tác với ứng viên khi cần thiết, tuy nhiên, họ cũng nên tạo cơ hội cho ứng viên tự thể hiện. Lắng nghe tích cực và sử dụng giao tiếp phi ngôn ngữ (như cử chỉ, điệu bộ, …) để tạo không gian thoải mái cho ứng viên, giúp họ có cơ hội thể hiện tốt nhất trong buổi phỏng vấn.
3. Những nguyên tắc cần nhớ khi đặt câu hỏi phỏng vấn
Khi thực hiện phỏng vấn ứng viên, cách đặt câu hỏi phỏng vấn và tương tác có thể ảnh hưởng đến ấn tượng chung của họ về công ty. Đã có nhiều trường hợp ứng viên cảm thấy không hài lòng hoặc thiếu sự tôn trọng từ người phỏng vấn. Nếu là một nhà tuyển dụng, bạn cần chú ý đến các điểm sau.
3.1 Giữ phép lịch sự tối thiểu
Bất kể bạn là một nhà quản lý nhân sự có kinh nghiệm, người mới vào nghề hoặc nhân viên mới; việc thể hiện sự tôn trọng và lịch sự đối với ứng viên là đạo đức nghề nghiệp cơ bản và vô cùng quan trọng. Hãy sử dụng các cách xưng hô thân thiện và tạo bầu không khí hòa hợp phù hợp với đối tượng tham gia phỏng vấn.
Tránh những câu hỏi quá cơ bản hoặc những câu hỏi đã được đề cập trong CV của ứng viên. Hãy đặt những câu hỏi mang tính thiết thực và diễn đạt một cách tinh tế, ngoài ra cách đặt câu hỏi phỏng vấn cũng nên mang tính chuyên môn. Không nên hỏi những câu hỏi cơ bản khi bạn có thể đọc được trong CV của ứng viên. Hãy tránh các câu hỏi như “Tên bạn là gì?”, “Bạn bao nhiêu tuổi?” v.v.
Những điều này sẽ giúp tạo ra môi trường phỏng vấn chuyên nghiệp và tôn trọng, đồng thời giúp nhà tuyển dụng thu thập thông tin chính xác và có ích từ ứng viên để đưa ra quyết định tuyển dụng tốt nhất.
3.2 Tránh các vấn đề riêng tư khi đặt câu hỏi
Trong quá trình phỏng vấn, cần tránh đặt những câu hỏi liên quan đến các vấn đề nhạy cảm không liên quan đến việc đánh giá kỹ năng chuyên môn của ứng viên. Chẳng hạn như hỏi về tình trạng hôn nhân, gia đình hay các vấn đề cá nhân không liên quan đến công việc.
Khi phỏng vấn, hãy trình bày mục đích của mỗi câu hỏi một cách rõ ràng và sử dụng phong cách chuyên nghiệp, nghiêm túc để đối đáp. Bạn cần tránh tình trạng mải mê “buôn chuyện” hay đưa ra những thông tin không liên quan về công ty, điều này có thể để lại ấn tượng không tốt với ứng viên.
3.3 Lắng nghe chân thành
Khi phỏng vấn, không chỉ cần đặt câu hỏi một cách chuyên nghiệp mà còn cần lắng nghe kỹ càng và tôn trọng ý kiến của ứng viên. Tránh đưa ra nhận xét gây tổn thương mà hãy góp ý một cách chân thành và lịch sự.
Trong bài viết trên, Mua Bán đã giới thiệu đến bạn những cách đặt câu hỏi phỏng vấn giúp nâng cao chất lượng buổi tuyển dụng. Bạn có thể cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích tại chuyên trang Muaban.net cùng hàng ngàn cơ hội việc làm hấp dẫn nhất.
Xem thêm: Quy trình phỏng vấn & chi tiết các bước phỏng vấn bạn nên biết
