Bobin đánh lửa là một bộ phận khá quan trọng trong động cơ xe ô tô. Bobin là gì và cách thức hoạt động ra sao? Dấu hiệu nhận biết Bobin bị hỏng là gì? Cách khắc phục như thế nào? Cùng Muaban.net tìm hiểu tất tần tật về bobin đánh lửa trong bài viết dưới đây!
Bobin đánh lửa ô tô là gì?
Bobin đánh lửa (bobine) là bộ phận chịu trách nhiệm tạo ra dòng điện áp cao, giúp bugi xe phóng ra tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp xăng dầu và khí trong buồng đốt của động cơ. Nhờ quá trình đốt cháy này, piston di chuyển, giúp trục khuỷu di chuyển để tạo ra công.
Cấu tạo của bô bin
Cấu trúc bô bin đánh lửa ô tô bao gồm một lõi sắt, một đầu có cuộn dây sơ cấp, đầu kia có cuộn dây thứ cấp. Số vòng của cuộn dây thứ cấp gấp khoảng 100 lần so với cuộn dây sơ cấp. Một đầu của cuộn dây sơ cấp được kết nối với IC đánh lửa, đầu kia được kết nối với pin. Một đầu của cuộn dây thứ cấp được kết nối với bugi, đầu kia cũng được kết nối với pin.
Cách thức hoạt động của bô bin đánh lửa
Khi động cơ đang chạy, ECU động cơ phát ra tín hiệu thời gian đánh lửa và ắc quy tuân theo độ lệch để cho dòng điện chảy qua IC đánh lửa và sau đó vào cuộn dây cung cấp. Trong lõi trung tâm tạo thành các đường lực từ tính.
ECU sau đó báo hiệu IC đánh lửa nhanh chóng cắt dòng điện trong cuộn dây sơ cấp. Điều này làm cho từ thông trong cuộn dây sơ cấp giảm đột ngột. Từ đó, một lực điện động được hình thành theo hướng chống lại sự giảm từ thông đó. Cảm ứng kết quả tạo ra một lực điện động khoảng 500 V trong cuộn dây chính. Hiệu ứng cảm ứng lẫn nhau trong cuộn dây thứ cấp tạo ra lực điện cực khoảng 30 kV.
Chính lực điện này làm cho bugi xe tạo ra tia lửa. Theo nguyên tắc này, nếu dòng điện sơ cấp lớn hơn, dòng điện sơ cấp bị cắt càng nhanh, điện áp thứ cấp sẽ càng lớn.
Dấu hiệu nhận biết bô bin bị hỏng hay không
Xe xuất hiện khói đen, mùi lạ
Bugi bị lỗi sẽ gây ra thời gian đánh lửa không chính xác, bugi yếu. Dẫn đến đốt cháy nhiên liệu không hoàn chỉnh. Lượng nhiên liệu này sẽ đi qua ống xả ra thoát ra ngoài. Nếu nhiệt độ khí thải quá cao, nhiên liệu này có thể bốc cháy, khiến động cơ phản tác dụng. Các dấu hiệu nhận biết là ống xả phát ra khói đen, mùi nhiên liệu, tiếng nổ kỳ lạ…
Tham khảo thêm: Làm gì khi động cơ ô tô quá nóng khi đang di chuyển
Tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường
Một bugi bị hư hỏng có thể làm cho hỗn hợp nhiên liệu không cháy hoàn toàn. Do đó, động cơ phải sử dụng nhiều nhiên liệu hơn để bù đắp, dẫn đến việc xe tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn bình thường.
Động cơ bị rung, giật, tốc độ không ổn định
Động cơ mất lửa dẫn đến rung lắc, giật, yếu… là những dấu hiệu rõ ràng nhất khi bugi của xe có vấn đề. Khi điện áp được tạo ra không đủ lớn, động cơ sẽ mất lửa (còn được gọi là chết máy). Việc mất một hoặc hai động cơ sẽ khiến tốc độ động cơ không đồng đều, không mượt mà… dẫn đến xe bị giật khi đổ xăng, có cảm giác “dừng lại” khi tăng tốc.
Xe chết máy đột ngột
Nếu bugi bị hỏng, bugi không tạo ra tia lửa và quá trình đốt cháy không thể diễn ra. Động cơ không hoạt động. Chiếc xe bị chết máy giữa đường.
Động cơ khó hoạt không khởi động
Bugi bị hỏng, bugi sẽ không thể tạo ra tia lửa trong xi lanh hoặc tia lửa yếu, thời gian đánh lửa không chính xác, dẫn đến xe gặp khó khăn khi khởi động động cơ.
Đèn báo lỗi động cơ Check Engine sáng
Đèn Check Engine sáng là dấu hiệu cho thấy động cơ hoặc các thành phần liên quan đang gặp vấn đề. Nếu cuộn dây đánh lửa bị hỏng, hệ thống trung tâm sẽ nhận được lỗi và gửi tin nhắn thông qua đèn lỗi Check Engine.
Tham khảo thêm: Quy định về bảo dưỡng ô tô theo định kỳ
2 cách kiểm tra bô bin đánh lửa thông thường
Chuẩn bị
Đầu tiên, trước khi kiểm tra bugi, bạn cần chuẩn bị các công cụ sau:
- Kính bảo hộ bảo vệ mắt
- Găng tay cách nhiệt để tránh bị điện giật
Thực hiện
Cách 1: Kiểm tra bobin đánh lửa qua tia lửa điện (9 bước)
Bước 1: Tắt máy và tháo nắp capo
Giống như bất kỳ loại bảo trì nào khác, trước khi bắt đầu kiểm tra, bạn cần tắt động cơ và chờ nó nguội đi. Mở nắp ca-pô để xác định vị trí bobin đánh lửa. Vị trí của bobin đánh lửa sẽ ở các vị trí khác nhau trên mỗi chiếc xe, nhưng hầu hết nó nằm gần chắn bùn hoặc bắt vít vào một khung gần bộ chia điện.
Bước 2: Tháo dây cao áp từ bugi
Tiếp theo chúng ta hãy tháp dây điện áp cao của 1 bugi. Thông thường các dây này chạy từ nắp bộ chia điện đến từng bugi riêng lẻ. Để tiết kiệm thời gian và tránh làm hỏng bugi của xe, hãy sử dụng bugi khác để kiểm tra.
- Thay vì gắn bugi của xe vào dây, hãy gắn bugi thử nghiệm vào dây (Sử dụng bugi khác để kiểm tra sẽ ngăn các mảnh vỡ xâm nhập vào buồng đốt).
- Nối kẹp mass vào đất.
- Nhờ một người khác cố gắng khởi động động cơ, kiểm tra tia lửa giữa khoảng trống bugi.
Bước 3: Tháo bugi
Sau khi tháo dây cao áp bugi, bạn tiến hành tháo bugi. Sử dụng ống mở bugi để làm điều này. Từ thời điểm này, tiến hành cẩn thận để không để bất cứ thứ gì rơi vào lỗ nơi bugi được gỡ bỏ.
Nếu các mảnh vỡ đi vào buồng đốt, nó có thể gây ra thiệt hại lớn khi động cơ đang chạy. Vào thời điểm đó, việc loại bỏ những mảnh nhỏ này khỏi buồng đốt cũng mất rất nhiều công sức. Vì vậy, hãy cẩn thận rằng điều này không xảy ra, che lỗ bằng khăn sạch.
Bước 4: Gắn bugi lại vào dây cao áp hoặc dây điện
Cẩn thận chèn bugi vào dây điện hoặc dây điện cao thế. Bạn nên để bugi kết nối với bộ chia điện nhưng không phải trong lỗ bugi. Giữ chúng bằng kìm cách nhiệt để tránh bị điện giật.
| Tham khảo tin đăng mua bán ô tô tại website Muaban.net dưới đây: |
Bước 5: Chạm ren của bugi vào kim loại
Tiếp theo, khéo léo chạm ren của bugi của vào kim loại của động cơ (Hãy nhớ giữ bugi cẩn thận bằng kìm cách điện hoặc găng tay).
Bước 6: Tháo rơ-le bơm xăng hoặc cầu chì
Trước khi khởi động lại động cơ để kiểm tra tia đánh lửa, hãy tắt bơm nhiên liệu.
- Nếu rơle bơm nhiên liệu không được loại bỏ, xi lanh đang được thử nghiệm vẫn sẽ bị ngập nhiên liệu nhưng sẽ không có đốt cháy vì không có bugi.
- Xác định vị trí rơle bơm nhiên liệu thông qua hướng dẫn sử dụng của chủ sở hữu xe.
Bước 7: Khởi động máy
Yêu cầu ai đó bật chìa khóa và khởi động động cơ. Khởi động động cơ sẽ giúp cung cấp năng lượng cho hệ thống điện của xe và bugi bạn đang giữ.
Bước 8: Nhìn tia lửa xanh
Nếu bobin đánh lửa của xe bạn vẫn hoạt động bình thường. Khi động cơ khởi động, một tia lửa màu xanh sáng sẽ xuất hiện thông qua khoảng trống bugi. Ánh sáng này có thể nhìn thấy rõ ràng ngay cả trong ánh sáng ban ngày.
Nếu tia lửa màu xanh không xuất hiện, có thể bobin đánh lửa của xe của bạn có vấn đề và cần phải được thay thế.
- Tia lửa màu cam báo hiệu một tín hiệu xấu. Nó nói rằng bugi không cung cấp đủ năng lượng cho bugi (dòng điện yếu, bọc cuộn bị hư hỏng, kết nối bị lỗi,…).
- Khả năng cuối cùng là không có tia lửa nào cả. Đây là một dấu hiệu cho thấy cuộn dây đánh lửa hoàn toàn “chết”, hoặc bạn có thể đã làm điều gì đó sai trong quá trình thử nghiệm.
Bước 9: Lắp lại bugi và dây điện
Khi thử nghiệm hoàn tất, hãy chắc chắn rằng bạn tắt động cơ và sau đó cài đặt lại theo thứ tự ngược lại. Rút phích cắm từ dây điện cao áp, lắp lại vào lỗ và chèn lại dây điện áp cao.
Cách 2: Kiểm tra điện trở cuộn dây (5 bước)
Bước 1: Tháo bobin đánh lửa ra
Nếu bạn có thể sử dụng ôm kế để đo điện trở, bạn có thể đo hiệu quả của bobbin đánh lửa một cách định lượng. Và để bắt đầu thử nghiệm này, trước tiên bạn cần tháo cuộn dây đánh lửa để bạn có thể dễ dàng truy cập các thiết bị đầu cuối của nó.
Bước 2: Xác định điện trở tiêu chuẩn của bobin đánh lửa
Mỗi bobin đánh lửa của động cơ ô tô có tiêu chuẩn đánh lửa riêng về điện trở cuộn dây. Nếu sức đề kháng thực tế của các bobin nằm ngoài các tiêu chuẩn này, bobin của bạn sẽ bị hư hỏng.
Thông thường, bạn có thể tìm thấy các tiêu chuẩn điện trở cho bibin bằng cách tham khảo hướng dẫn sửa chữa xe của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn không thể tìm thấy nó, hãy liên hệ với đại lý mà bạn đã mua xe hoặc tra cứu trực tuyến.
Hầu hết các bobin xe hơi đi kèm với trở kháng tiêu chuẩn 0,7 – 1,7 Ω cho cuộn dây chính và 7.500 – 10.500 Ω cho cuộn dây thứ cấp.
Bước 3: Đo các cực của cuộn sơ cấp bằng ôm kế
Bobin đánh lửa sẽ có 3 điện cực âm (-), 2 cực ở 2 mặt và 1 cực ở giữa. Bật ôm kế của bạn và chạm vào mỗi đầu của ôm kế vào 2 điện cực bên ngoài. Đọc và ghi lại giá trị kháng cự – đây là giá trị điện trở của dây sơ cấp.
Bước 4: Đo các cực của cuộn thứ cấp bằng ôm kế
Tiếp theo giữ đầu dò trên một trong hai điện cực và chạm vào đầu dò khác đến tiếp xúc trung tâm (nơi dây điện áp cao chính kết nối với bộ chia điện). Đọc và ghi giá trị điện trở của cuộn dây thứ cấp.
Bước 5: Xác định xem các thông số có ổn định không
Bobin đánh lửa là thành phần tinh tế của hệ thống điện của xe. Nếu các giá trị điện trở của cuộn dây sơ cấp và thứ cấp không có đặc điểm kỹ thuật ngay cả một lượng nhỏ thì bạn nên thay thế bobin đánh lửa vì nó có thể bị hư hỏng.
Bobin đánh lửa giữ vai trò rất quan trọng trong xe ô tô. Trong trường hợp xe đột ngột gặp sự cố mà chưa đi bảo trì sửa chữa được thì bạn nên kiểm tra xe bobin có bị hỏng hay không. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn khi đi xe.
Theo dõi Muaban.net để biết thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!
Xem thêm:
