Những thay đổi về Luật Đất đai 2026 đang nhận được nhiều sự quan tâm khi tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ các quy định nổi bật về bảng giá đất, phương pháp định giá và quản lý giá đất theo Luật Đất đai 2024 và Nghị định 226/2025/NĐ-CP.
I. Giới thiệu tổng quan về Luật Đất đai 2026
Luật Đất đai 2024 (số 31/2024/QH15) được Quốc hội thông qua ngày 18/01/2024 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/8/2024. Đây là văn bản pháp lý quan trọng, quy định toàn diện về quyền, nghĩa vụ và cơ chế quản lý đất đai, hướng đến đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.
Từ ngày 01/01/2026, những thay đổi về Luật Đất đai 2026 sẽ bắt đầu được áp dụng, nổi bật là nội dung liên quan đến bảng giá đất, phương pháp định giá và cơ chế quản lý giá đất. Những quy định này được cụ thể hóa tại Nghị định 226/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 15/8/2025, nhằm hướng dẫn chi tiết việc thực thi luật.
Các sửa đổi lần này được xây dựng trên tinh thần thể chế hóa Nghị quyết 18-NQ/TW, hướng đến sự minh bạch, công bằng và sát với giá thị trường. Đây được xem là bước ngoặt lớn trong công tác quản lý đất đai, tạo hành lang pháp lý ổn định, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội từ năm 2026.
II. Những điểm mới nổi bật trong Luật Đất đai hiện nay
So với quy định trước đây, Luật Đất đai 2026 có nhiều điều chỉnh đáng chú ý. Hãy cùng điểm qua những thay đổi nổi bật đang được nhắc đến nhiều nhất:
1. Bảng giá đất được ban hành hàng năm
Theo Luật Đất đai 2024, có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, bảng giá đất sẽ được ban hành định kỳ hằng năm thay vì chu kỳ 5 năm/lần như trước đây. Việc thay đổi tần suất cập nhật này giúp giá đất Nhà nước quy định phản ánh sát hơn với biến động của thị trường, đảm bảo tính linh hoạt và thực tiễn.
UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng bảng giá, trình HĐND thông qua và áp dụng thống nhất tại địa phương. Nhờ đó, chênh lệch giữa giá Nhà nước và giá thị trường được thu hẹp, tạo cơ sở minh bạch hơn cho việc định giá mua bán đất, tính thuế, thu tiền sử dụng đất và bồi thường khi thu hồi đất.
2. Bãi bỏ khung giá đất do Chính phủ quy định
Luật Đất đai 2024 chính thức bãi bỏ khung giá đất do Chính phủ ban hành, trao quyền chủ động cho UBND cấp tỉnh trong việc xây dựng bảng giá đất phù hợp với thực tế địa phương. Quy định này sẽ bắt đầu được áp dụng từ ngày 01/01/2026 trên phạm vi toàn quốc.
Việc bãi bỏ khung giá đất giúp giảm sự chênh lệch giữa giá Nhà nước và giá thị trường, đồng thời tăng tính linh hoạt cho từng địa phương. Chính sách mới cũng khuyến khích công khai, minh bạch trong xác định giá đất, tạo cơ sở công bằng hơn khi bồi thường, tính thuế hoặc thu tiền sử dụng đất.
3. Mở rộng phạm vi áp dụng bảng giá đất
Trong những thay đổi về Luật Đất đai 2026 (theo Luật Đất đai 2024), bảng giá đất được mở rộng phạm vi áp dụng: không chỉ cho thuế, lệ phí mà còn dùng khi bồi thường thu hồi đất, xử lý vi phạm, xác định tiền thuê/giao đất của Nhà nước áp dụng từ 01/01/2026.
Sự thay đổi này giúp việc quản lý giá đất trở nên thống nhất, minh bạch và sát thực tế hơn. Khi bảng giá đất được áp dụng đồng bộ trong nhiều hoạt động, người dân và doanh nghiệp sẽ hạn chế được tình trạng chênh lệch, đảm bảo công bằng hơn giữa các khu vực và loại hình sử dụng đất.
4. Sửa đổi phương pháp định giá đất
Luật Đất đai 2024 quy định việc định giá đất phải dựa trên nguyên tắc thị trường, thay vì áp dụng khung cứng như trước đây. UBND cấp tỉnh được phép lựa chọn phương pháp phù hợp gồm so sánh trực tiếp, thu nhập, thặng dư hoặc hệ số điều chỉnh giá đất cho từng loại đất.
Nhờ đó, giá đất được xác định sát với giá trị thực tế hơn, giảm khoảng cách giữa giá Nhà nước và giá thị trường. Quy định mới cũng góp phần nâng cao tính minh bạch, công bằng trong công tác bồi thường, thu thuế và giao dịch chuyển nhượng, đồng thời củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp.
5. Các sửa đổi khác liên quan (bổ sung theo Nghị định 226)
Trong những thay đổi về Luật Đất đai 2026, Nghị định 226/2025/NĐ-CP được ban hành nhằm hướng dẫn chi tiết việc thực thi Luật Đất đai 2024. Ngoài quy định về giá đất, nghị định còn bổ sung quy trình xác định hệ số điều chỉnh, yêu cầu công khai dữ liệu định giá, quy định rõ trách nhiệm của từng cơ quan trong quản lý thông tin giá đất.
Những điểm bổ sung này giúp cơ chế định giá vận hành thống nhất và minh bạch hơn trên toàn quốc. Việc chuẩn hóa quy trình và tăng cường trách nhiệm cơ quan quản lý không chỉ hạn chế sai lệch giá đất mà còn góp phần xây dựng thị trường bất động sản ổn định, phản ánh đúng giá trị thực tế.
III. Tác động của Luật Đất đai 2026 đến các bên liên quan
Các quy định mới của Luật Đất đai 2026 tạo ra sự ảnh hưởng rõ rệt đến quyền lợi và trách nhiệm của nhiều bên liên quan.
1. Đối với người dân
Khi Luật Đất đai 2026 chính thức có hiệu lực, người dân sẽ là nhóm chịu tác động rõ rệt nhất, đặc biệt trong các vấn đề bồi thường, thu hồi và chuyển nhượng đất. Việc ban hành bảng giá đất hằng năm giúp quá trình tính bồi thường và nghĩa vụ tài chính sát hơn với giá thị trường, hạn chế thiệt thòi cho người sử dụng đất.
Các quy định mới cũng tăng cường tính minh bạch và định giá theo nguyên tắc thị trường, tạo cơ sở pháp lý vững chắc hơn khi giao dịch hoặc khiếu nại về đất đai. Nhờ đó, người dân có thể chủ động bảo vệ quyền lợi và giảm rủi ro tranh chấp phát sinh trong quá trình sử dụng đất.
2. Đối với doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp, Luật Đất đai 2026 mang lại sự rõ ràng và dự đoán được chi phí sử dụng đất. Bảng giá đất công bố hàng năm và phương pháp định giá mới giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong hoạch định tài chính, đặc biệt với các dự án đầu tư dài hạn.
Cơ chế định giá minh bạch và bãi bỏ khung giá đất cũng giúp hạn chế rủi ro pháp lý, tạo môi trường kinh doanh công bằng hơn giữa các địa phương. Doanh nghiệp có thể tiếp cận quỹ đất thuận lợi, đồng thời giảm chi phí, tăng khả năng thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước.
3. Đối với cơ quan quản lý
Trong Luật Đất đai 2026, cơ quan quản lý nhà nước được giao quyền hạn và trách nhiệm cao hơn trong việc công khai, cập nhật, vận hành hệ thống dữ liệu giá đất. UBND các cấp có nghĩa vụ ban hành bảng giá một cách minh bạch, bảo đảm phản ánh sát giá trị thị trường và được rà soát, điều chỉnh định kỳ hằng năm.
Những quy định này giúp nâng cao trách nhiệm, giảm tình trạng áp giá tùy tiện hoặc thiếu thống nhất giữa các địa phương. Việc chuẩn hóa quy trình quản lý giá đất không chỉ cải thiện hiệu quả điều hành mà còn góp phần phòng ngừa sai phạm, tăng tính minh bạch trong quản lý tài nguyên đất đai.
IV. Những lưu ý cần nắm khi Luật Đất đai 2026 được áp dụng
Trước thời điểm Luật Đất đai 2026 có hiệu lực, việc chuẩn bị sớm sẽ giúp người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý chủ động thích ứng với các thay đổi mới. Để quá trình thực hiện diễn ra thuận lợi, cần lưu ý ba điểm quan trọng sau:
- Tổ chức, cá nhân nên theo dõi bảng giá đất được công bố vào cuối năm 2025 để kịp thời điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất hoặc chuyển nhượng tài sản phù hợp.
- Doanh nghiệp cần rà soát lại hợp đồng thuê đất, kế hoạch đầu tư và định giá tài sản dựa trên bảng giá đất mới nhằm tránh rủi ro và đảm bảo tính minh bạch tài chính.
- Chính quyền địa phương phải đảm bảo công khai, minh bạch toàn bộ thông tin về giá đất và phương pháp định giá theo đúng quy định của Luật Đất đai 2024 và Nghị định 226/2025/NĐ-CP.
V. Kết luận
Luật Đất đai 2026 được xem là bước ngoặt quan trọng trong công tác quản lý và sử dụng đất, hướng đến tính minh bạch, công bằng và sát thực tế hơn. Những quy định mới về bảng giá đất, phương pháp định giá và cơ chế quản lý giá đất hứa hẹn sẽ tạo nền tảng pháp lý ổn định cho cả người dân lẫn doanh nghiệp.
Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, đừng quên chia sẻ để nhiều người cùng nắm bắt thông tin, và truy cập Muaban.net để cập nhật thêm các tin tức, chính sách mới nhất về đất đai và bất động sản.
Nguồn tham khảo: chinhphu.vn, vbpl.vn, VNExpress, Báo Lao Động
Xem thêm:
- Giá đền bù đất quy hoạch được tính như thế nào?
- Đất thương mại dịch vụ là gì? Hiểu đúng để tránh sai lầm
- Đất chưa có sổ đỏ có được xây nhà không? Điều kiện xây dựng khi chưa có sổ đỏ?
