Có lẽ hệ điều hành Windows hay Mac OS là những cái tên quá quen thuộc với chúng ta nhưng có bao giờ bạn nghe đến hệ điều hành Linux hay chưa? Nếu bạn đang thắc mắc hệ điều hành Linux là gì, công dụng của nó ra sao, nó có dễ dùng hay không? Hãy cùng Muaban.net tìm hiểu câu trả lời qua bài viết sau đây.
Hệ điều hành Linux là gì?
Để trả lời thắc mắc “Hệ điều hành Linux là gì?“, trước hết chúng ta hãy cùng tìm hiểu sơ lược về lịch sử ra đời của hệ điều hành này:
Linux là một hệ điều hành được đặt tên dựa trên tên theo người sáng lập ra nó, đó là ông Linus Torvalds. Vào những năm đầu của thế kỷ 20, cụ thể là năm 1971, sau khi nảy ra ý tưởng về một hệ điều hành cho riêng mình, ông cùng hàng nghìn lập trình viên không chuyên đã cùng bàn bạc, tham gia để xây dựng hệ điều hành Linux trên nền tảng UNIX.
Linux được biết đến là một hệ điều hành có mã nguồn mở, nó hoàn toàn được phát hành miễn phí cho mọi người dùng. Ban đầu hệ điều hành Linux được tạo ra để dành riêng cho những máy tính cá nhân với thiết kế dựa trên kiến trúc Intel x86. Tuy nhiên do nhu cầu phát triển và ứng dụng ngày càng cao, nó đã được ứng dụng sang nhiều kiểu kiến trúc khác.
Hiện nay Linux được chia ra nhiều nhánh nhỏ như: Ubuntu, Linux Mint, Debian, Fedora… Tuy nhiên Ubuntu vẫn được sử dụng phổ biến và được người dùng ưa chuộng hơn cả. Hầu hết các phiên bản đều hỗ trợ rất nhiều ngôn ngữ lập trình, đặc biệt là công cụ GCC cho phép người lập trình có thể biên dịch và thực thi ứng dụng qua các đoạn code với nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như: C, C++, Java, Qt…
Ngoài những hệ điều hành dành riêng cho desktop hay server, Linux còn có những bản chuyên biệt dùng trong những mục đích khác nhau: hệ thống nhúng, hỗ trợ cấu trúc máy tính, các hệ thống bảo mật an ninh…
Những công dụng của hệ điều hành Linux
Hệ điều hành Linux bao gồm nhiều tính năng nổi bật, cùng sức ảnh hưởng to lớn có thể cạnh tranh với những ông lớn đang chiếm độc tôn về hệ điều hành như Windows và Mac OS. Vậy công dụng của hệ điều hành Linux là gì? Cùng điểm qua những công dụng nổi bật sau đây:
- Được sử dụng miễn phí tất cả các tính năng, có mã nguồn hoàn toàn miễn phí cho phép các lập trình viên có thể thoải mái phát triển những ý tưởng của bản thân.
- Mang lại môi trường cho phép người dùng tương tác với các thành phần khác nhau trong máy tính.
- Tính bảo mật cao, giao diện đa dạng, thân thiện với người dùng.
- Quản lý, phân phối tài nguyên hệ thống một cách dễ dàng
- Do có dung lượng khá thấp, Linux có thể phù hợp cho tất cả các loại máy tính dù là máy có cấu hình mạnh hay yếu.
>>> Bài viết có liên quan: IOS 16 Beta 4 – Những thay đổi đáng trải nghiệm
Ưu điểm và nhược điểm của hệ điều hành Linux
Ưu điểm:
Để có được vị thế như ngày hôm nay, Linux đã không ngừng cải tiến, nâng cấp và hoàn thiện. Vậy những ưu điểm nổi trội để cạnh tranh với đối thủ của hệ điều hành Linux là gì? Đáp án chính là nhờ những thế mạnh sau đây:
- Linux là hệ điều hành có mã nguồn mở, người dùng có thể xem được hầu hết code của hệ điều hành này mà trên các hệ điều hành khác thì điều này gần như rất ít hoặc không thể.
- Thêm vào đó, những tính năng và các ứng dụng văn phòng đều được miễn phí (so với hệ điều hành khác như Windows hay Mac OS phải trả phí).
- Với sự ổn định cùng hiệu năng cao, Linux giúp đảm bảo đáp ứng chất lượng cho những công việc yêu cầu độ ổn định cao của hệ thống như: công việc của lập trình viên và quản trị mạng.
- Những yêu cầu kỹ thuật được hỗ trợ nhanh chóng nhờ có bộ phận kỹ thuật túc trực bất kể thời gian nào trong ngày.
- Ngăn chặn được hầu hết những virus, mã độc. Những virus hay mã độc khó có thể hoạt động được trên hệ điều hành này, nếu thấy chúng người dùng chỉ cần xóa bỏ những câu lệnh chứa nó.
- Linux có một cộng đồng lập trình rất lớn do đó hệ điều hành này thường xuyên được cập nhật. Tuy nhiên cho dù có trải qua nhiều nâng cấp, cũng như thêm các tính năng, hệ điều hành này vẫn luôn chạy mượt mà ngay trên cả những máy có cấu hình yếu.
Nhược điểm:
Tuy nhiên bên cạnh những ưu điểm, hệ điều hành Linux vẫn tồn tại những mặt hạn chế, điểm yếu. Những hạn chế dễ thấy nhất của hệ điều hành Linux là gì? Cùng Muaban.net liệt kê nhé:
- Các ứng dụng được hỗ trợ trên hệ điều hành Linux còn khá ít, không được phong phú và đa dạng như trên Windows.
- Do khá khó để thành thạo nên người dùng cần một khoảng thời gian để có thể làm quen với giao diện của Linux.
- Nếu không phải là một lập trình viên thì bạn nên cân nhắc về việc sử dụng hệ điều hành này, nên sử dụng hệ điều hành Windows sẽ dễ sử dụng và được hỗ trợ nhiều ứng dụng hơn.
>>> Có thể bạn sẽ thích: So sánh Ryzen 7 và Core i7: Nên chọn loại nào trong phân khúc tầm trung?
Các loại phiên bản của hệ điều hành Linux là gì?
Hiện tại Linux có rất nhiều phiên bản, những phiên bản phổ biến có thể kể đến là: Ubuntu, Linux Mint, Debian, Fedora, CentOS Linux, OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise, Mageia Linux, Slackware Linux, Puppy Linux…
Ubuntu
Ubuntu là hệ điều hành mã nguồn mở, được phát triển dựa trên nền tảng Linux. Hệ điều hành này với tính năng đa nhiệm, xử lý rất hiệu quả các công việc. Đây chính là phiên bản được sử dụng nhiều nhất hiện nay của Linux. Với sự cân bằng ổn định cùng nhiều tính năng mới mà không phiên bản nào làm được.
Những ưu điểm của Ubuntu:
- Ubuntu được sử dụng hoàn toàn miễn phí, người dùng có thể tải về và sửa chữa, nghiên cứu cách hoạt động của nó từ đó phát triển thành phiên bản của mình.
- Đáp ứng được nhu cầu của đại đa số người dùng: Ubuntu cung cấp đầy đủ các chương trình cần thiết cho văn phòng tích hợp đa dạng các chương trình, phần mềm.
- Đội tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật chuyên nghiệp gồm các kỹ sư dày dặn kinh nghiệm, giải đáp các vấn đề khó khăn, sự cố.
- Các phần mềm đều được tự động cập nhật mỗi 6 tháng 1 lần. Do đó bạn sẽ luôn luôn có thể sử dụng những tính năng mới, ưu việt được cập nhật liên tục, không lo lỗi thời.
- Ubuntu có thiết kế với độ bảo mật rất cao, đảm bảo an toàn thông tin cho người sử dụng. Không hề có virus hay phần mềm độc hại nào có thể chạy trên Ubuntu.
- Ubuntu hướng tới người dùng phổ thông nên ngôn ngữ sẽ được địa phương hóa đến từng nước (có cả tiếng Việt).
Những nhược điểm của Ubuntu:
- Việc sử dụng phiên bản Ubuntu khá khó và việc làm quen với một phần mềm mới phải tốn thời gian khá lâu.
- Vì đáp ứng đối tượng là người dùng phổ thông nên nhiều phần mềm chuyên dụng cao.
- Bộ gõ tiếng Việt trên Ubuntu khó sử dụng hơn so với Windows.
Linux Mint
Linux Mint là phiên bản được phối lại từ Ubuntu, được phát hành vào năm 2006. Đây là một trong những distro được ưa chuộng, có số người sử dụng không thua kém gì so với Ubuntu. Linux Mint có tính năng out-of-the-box, người dùng có thể sử dụng sau khi cài hệ điều hành mà không cần tinh chỉnh gì cả.
Những ưu điểm của Linux Mint:
- Vì là một distro của Ubuntu vì vậy Linux Mint tương thích với hầu hết các phần mềm trên Ubuntu. Do đó người dùng có thể sử dụng các phần mềm của Ubuntu dễ dàng trên Linux Mint.
- Linux Mint có giao diện khá đẹp, trực quan, sử dụng mượt mà và dễ dàng tùy chỉnh thành của riêng mình.
- Có trình quản lý gói cài đặt mạnh mẽ, dễ dàng cài đặt các phần mềm một cách nhanh chóng, hơn nữa nó còn được tích hợp sẵn bộ font bản quyền của Microsoft.
- Driver tương thích tốt trên Linux Mint hơn so với trên Ubuntu.
- Giao diện của Linux Mint khá giống với giao diện của Windows nên sẽ mất ít thời gian làm quen hơn và dễ dàng thực hiện các thao tác trên giao diện này.
- Được hỗ trợ cập nhật khá lâu, thông thường trong vòng 5 năm do đó người dùng có thể an tâm sử dụng.
- Cộng đồng sử dụng đông đảo và luôn được hỗ trợ nhiệt tình khi gặp khó khăn.
Những nhược điểm của Linux Mint:
Hiện tại vẫn chưa tìm ra được những nhược điểm nào đáng kể của Linux Mint.
Debian
Debian là một hệ điều hành máy tính phổ biến được phát triển bởi các thành viên trên thế giới trong dự án Debian được dựa trên nền tảng Linux.
Những ưu điểm của Debian:
- Debian là phiên bản mà dân lập trình rất thích, nhánh testing của Debian có rất nhiều gói tin thú vị, những bản kiểm thử, nâng cấp thường xuyên, ít xảy ra lỗi.
- Nổi bật nhất là hệ thống quản lý gói, chính sách quản lý nghiêm ngặt đối với chất lượng gói và bản phát hành.
- Mang lại tính ổn định trong công việc.
Những nhược điểm của Debian:
- Phiên bản này có hạn chế là hoạt động tương đối chậm.
Fedora
Phiên bản này tập trung chủ yếu cho việc phát triển các phần mềm miễn phí cho người dùng.
Những ưu điểm của Fedora:
- Fedora có thể thực hiện tốt hầu hết mọi thứ mà người dùng muốn trên máy tính của mình. Phiên bản này mang lại trải nghiệm mượt mà và tích hợp tốt.
- Fedora cung cấp những công cụ giúp quản trị hệ thống và phát triển phần mềm mới nhất.
- Chu kỳ cập nhật phiên bản khá nhanh do đó đây là lựa chọn lý tưởng cho các admin hệ thống.
Những nhược điểm của Fedora:
- Việc cài các chương trình điều khiển đồ họa cho phiên bản Fedora tương đối khó khăn, đây được xem là một nhược điểm khá lớn của phiên bản này.
>>>Xem thêm: Ubuntu là hệ điều hành gì? Có điểm gì khác biệt so với Windows
CentOS Linux
CentOS là viết tắt của Community Enterprise Operating System, được phát hành vào năm 2004. Phiên bản này là một phiên bản thương mại của Linux dựa trên này tảng của Fedora.
Những điểm nổi bật trên CentOS Linux:
- CentOS Linux được tích hợp nhiều tính năng hỗ trợ và phát triển với cộng đồng sử dụng đông đảo.
- CentOS Linux có khả năng vận hành tốt, sử dụng mượt mà trên các mainframe.
- CentOS Linux có môi trường sử dụng khá dễ dàng tiếp cận.
- Với độ ổn định và khả năng hỗ trợ tốt, bảo mật cao, tối ưu công suất hiệu năng nên phiên bản này thường được sử dụng cho các máy trạm hay các máy chủ.
OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise
OpenSUSE được phát triển dựa trên SUSE Linux, hệ điều hành này có hai phiên bản khác nhau đó là phiên bản SLE Server được thiết kế hướng tới các máy chủ, máy tính lớn và phiên bản SLE Desktop hướng đến desktop. Các sản phẩm của SUSE Linux Enterprise được thử nghiệm mạnh mẽ với mục tiêu đưa ra các phiên bản hoàn thiện, ổn định. Đây được xem là hệ điều hành thân thiện với người dùng cùng với hiệu năng khá mạnh mẽ hiện nay.
Mageia Linux
Mageia được xem là thế hệ đi trước của những phiên bản Linux, được tạo ra vào năm 2010 như một nhánh của Mandriva Linux bởi cộng đồng Mandriva. Mageia là phiên bản sở hữu sự đơn giản nhất về giao diện, mang đến cho người dùng những tập tin cấu hình sạch, cho phép chỉnh sửa chúng cực kỳ dễ dàng. Mageia còn cung cấp cho người dùng một kho phần mềm rất lớn như: các ứng dụng hiệu suất cao và các loại trò chơi.
Slackware Linux
Đây là phiên bản có tuổi thọ lâu đời nhất trong tất cả các phiên bản hiện nay được thiết kế đơn giản tối đa và ổn định. Dù được ra đời khá lâu tuy nhiên hệ điều hành này vẫn luôn được sử dụng, cải tiến và nâng cấp thường xuyên.
Trái ngược với các bản phối Linux hiện tại, Slackware không cung cấp quá trình cài đặt đồ họa và cũng không có đồ họa phân giải tự động của các gói phần mềm mà nó sử dụng các tệp văn bản thuần túy và các câu lệnh nhỏ để cấu hình và quản trị.
Puppy Linux
Là phiên bản được phát triển dựa theo Slackware, phiên bản này được thu gọn dành riêng cho các máy có cấu hình yếu, giúp chúng hoạt động một cách êm ái mượt mà, không bị treo máy, giật lag.
Puppy Linux là một hệ điều hành đầy đủ, đi kèm với bộ ứng dụng gồm nhiều nhiệm vụ tích hợp chung. Do có kích thước khá nhỏ nên nó có thể boot từ nhiều thiết bị khác nhau.
Hệ điều hành Linux dùng cho đối tượng nào?
Mỗi phiên bản sẽ cho phép thực hiện mỗi tác vụ khác nhau. Ứng dụng bao gồm mọi thứ từ công cụ máy tính để bàn đến ngôn ngữ lập trình đến các bộ phận kinh doanh nhiều người sử dụng do đó mọi người đều có thể tải xuống hệ điều hành này để sử dụng.
Mọi người thường khó làm quen với hệ điều hành Linux khi mới bắt đầu thử nghiệm hay khi mới chuyển từ sử dụng hệ điều hành Windows hay Mac OS qua hệ điều hành này. Tuy nhiên trong một số công việc mang tính đặc thù thì những tiện ích mà chỉ Linux mang lại mới là công cụ đắc lực giải quyết một cách hiệu quả và tối ưu nhất, mang lại sự an toàn và bảo mật tốt cho máy tính của bạn.
Hầu hết những người sử dụng Linux đều là những lập trình viên, những nhà phát triển phần mềm, yêu thích tìm tòi, khám phá. Họ sử dụng hệ điều hành này bằng việc áp dụng những kiến thức về lập trình để tạo ra những phần mềm, ứng dụng cần thiết. Các bản phối của Linux đều được cung cấp cơ sở dữ liệu trung tâm để tìm kiếm và tải các ứng dụng bổ sung phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng người.
| Tham khảo tin đăng mua bán laptop, máy tính cũ, giá tốt tại website Muaban.net dưới đây: |
Kết luận
Tóm lại hệ điều hành này sẽ chạy ngay sau khi cài đặt mà không cần điều chỉnh gì, sử dụng ít bộ nhớ, chạy mượt mà ngay cả trên những máy có cấu hình yếu, tùy chỉnh giao diện một cách dễ dàng, bảo mật khá tốt… Linux rất đáng để người dùng trải nghiệm, sử dụng và làm việc lâu dài.
Vừa rồi, bạn đã được tìm hiểu các vấn đề giải đáp câu hỏi hệ điều hành Linux là gì. Hy vọng đây sẽ là những kiến thức bổ ích, thú vị và có ý nghĩa đối với bạn đọc. Ngoài ra nếu bạn có nhu cầu muốn mua máy tính, laptop giá rẻ uy tín bạn hãy ghé thăm Muaban.net ngay nhé!
>>> Tìm hiểu thêm: VPN trên điện thoại là gì? Cách thiết lập VPN cho điện thoại đơn giản
